Środowisko pożaru to jedno z najbardziej niebezpiecznych miejsc pracy strażaków, dlatego odpowiednie przygotowanie i ciągłe doskonalenie są kluczowe, zanim strażak wejdzie w to środowisko.
PRZYGOTOWANIE
Proces przygotowania strażaka do pracy w warunkach pożaru powinien rozpocząć się od zajęć, które w jasny, ciekawy i fachowy sposób przekazują wiedzę na temat procesu spalania. Kursy te powinny obejmować czynniki wpływające na spalanie, zależności chemiczno-fizyczne, dynamikę rozwoju pożaru, produkty spalania i związane z nimi zagrożenia, zjawiska pożarowe oraz metody przerywania procesu spalania. Wykłady powinny opierać się na najnowszych światowych badaniach, wspieranych osobistymi doświadczeniami prowadzących, a także wykorzystywać laboratoria fizyko-chemiczne, aby wizualnie zilustrować kursantom omawiane zjawiska.
Kolejnym etapem szkolenia są zajęcia ogniowe w trenażerach, które pozwalają na praktyczne poznanie rozwoju pożaru, jego dynamiki, wpływu ilości powietrza na ognisko pożaru, zjawisk towarzyszących oraz zachowania dymu pożarowego. Strażacy powinni również ćwiczyć stosowanie różnych rodzajów prądów wody – zwartego i rozproszonego – oraz innych metod gaszenia pożarów. W trakcie ćwiczeń muszą zrozumieć, jak ilość wody i typ strumienia wpływają na ognisko pożaru, dym oraz warunki panujące w pomieszczeniu.
ŚRODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ
Wymagania stawiane strażakom podczas działań gaśniczych w dynamicznie zmieniającym się środowisku pożaru są wysokie, dlatego konieczne jest stosowanie odpowiednich środków ochrony indywidualnej. Strażak powinien być wyposażony w:
• kominiarkę trudnopalną,
• ubranie ochronne (kurtka i spodnie),
• buty strażackie,
• rękawice strażackie,
• hełm strażacki,
• aparat powietrzny.
Normy określające wymagania dla środków ochrony indywidualnej stosowanych w jednostkach ochrony przeciwpożarowej zapewniają wysoki poziom ochrony przed zagrożeniami związanymi z pożarem. Jeśli istnieje możliwość wyposażenia strażaka w ochronę o parametrach przewyższających minimalne wymogi, zdecydowanie zwiększa to jego bezpieczeństwo. W przypadku kominiarek warto wybierać te z dużym kołnierzem, chroniące przed dymem i cząstkami pożarowymi, które jednocześnie umożliwiają odprowadzanie pary wodnej.
Szkolenie i doskonalenie strażaków nie powinno opierać się na „napompowanych” godzinach zajęć, ale na jakościowych zajęciach, prowadzonych przez doświadczonych instruktorów.
mł. kpt. w st. spocz. Waldemar Pruss
DODATKOWE WYPOSAŻENIE
Oprócz środków ochrony indywidualnej, istotne jest również odpowiednie wyposażenie osobiste strażaka. W celu bezpiecznego i skutecznego prowadzenia działań gaśniczych w budynkach mieszkalnych niezbędnym elementem wyposażenia jest kamera termowizyjna. Umożliwia ona stałą ocenę efektywności działań gaśniczych i zarządzanie przepływem powietrza.
Strażak powinien mieć przy sobie także:
• latarkę osobistą,
• nożyczki lub sekator ratowniczy,
• pętlę wielofunkcyjną z karabinkiem bez zamka,
• opaskę uciskową (stazę taktyczną),
• klin do drzwi,
• światło pozycyjne,
• małe i lekkie narzędzie burzące,
• autorolkę.
DOSKONALENIE
Samodzielne zdobycie umiejętności podczas szkolenia to dopiero początek – strażak musi systematycznie doskonalić swoje umiejętności, aby utrzymać wysoki poziom bezpieczeństwa. Szybki rozwój technologiczny i cywilizacyjny sprawia, że strażacy powinni regularnie uczestniczyć w kursach doskonalących z różnych dziedzin. Nawet jeśli z jakiegoś powodu nie można przeprowadzić takiego szkolenia w danej grupie, warto skorzystać z dostępnych warsztatów i kursów poza służbą.
