Kraj
Do ugaszenia pożaru niezbędne jest zapewnienie wymaganej intensywności podawania środków gaśniczych i odpowiedniej ich ilości. Analiza parametrów pożaru cieczy palnych pozwala w wielu przypadkach dość precyzyjnie określić wymaganą intensywność i czas podawania piany.
Na przestrzeni ostatnich lat sporo się zmieniło w obszarze pianotwórczych środków gaśniczych. Do szerszego stosowania weszły nowe – znacznie bardziej skuteczne środki pianotwórcze. Znormalizowano metody badań ich skuteczności gaśniczej oraz klasyfikację.
Kolejnym zmieniającym się elementem jest ewolucja zagrożeń. Coraz częściej mamy do czynienia z cieczami niszczącymi pianę takimi jak n.p. alkohole stosowane jako biokomponenty w paliwach.
Problemem, z którym spotykamy się w praktyce jest odpowiedź na pytanie: jaka jest wymagana intensywność podawania piany, aby ugasić pożar?
Planując działania gaśnicze należy przyjąć jakąś metodykę obliczeń. Na etapie jej wyboru porównywane zostałe wyniki uzyskane w oparciu o:
1. Zarządzenie nr 10/71 Komendanta Głównego Straży Pożarnych (nie uwzględnia cieczy polarnych).
2. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 listopada 2005 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać bazy i stacje paliw płynnych, rurociągi przesyłowe dalekosiężne służące do transportu ropy naftowej i produktów naftowych i ich usytuowanie (nie uwzględnia cieczy polarnych).
3. Norma amerykańska NFPA 11
4. Norma europejska PN-EN 13565-2:2009 Stałe urządzenia gaśnicze – Urządzenia pianowe – Część 2: Projektowanie, konstrukcja i konserwacja
Przykładowe obliczenia pokazały, że dla cieczy niepolarnych wyniki uzyskane metodą 1., 3. i 4. były porównywalne. Dla cieczy polarnych norma PN-EN zakłada znacznie większą wymaganą intensywność podawania i ilość środków pianotwórczych niż norma amerykańska NFPA.
Ostatecznie opracowano arkusz kalkulacyjny w oparciu metodykę zawartą w normie wymienionej w punkcie 4. Norma odnosi się do stałych urządzeń gaśniczych, lecz zawiera również informacje o wymaganych intensywnościach podawania piany z działek pożarniczych i prądownic ręcznych, co pozwala zastosować ją do działań straży pożarnych.
Ponadto norma ta pozwala uwzględnić rodzaj cieczy, klasę skuteczności gaśniczej i odporność na nawrót palenia. Powoduje to, że wynik końcowy uzależniony jest od jakości użytych środków gaśniczych i przez to bardziej realistyczny. Zdaję sobie sprawę, że na skuteczność działań gaśniczych wpływ ma znacznie więcej czynników, ale to temat na inny artykuł.
Niestety również analizowana norma nie uwzględnia bardziej skomplikowanych przypadków np. wielopoziomowych instalacji. Myślę, że nie należy oczekiwać, że metodyka pozwalająca na wykonanie obliczeń dla takich obiektów szybko powstanie.
Na chwilę obecną można określać wymagania dla warunków określonych w normie i na podstawie uzyskanych wyników i posiadanego doświadczenia oszacować bardziej złożone sytuacje.
Warto przeanalizować intensywności wymagane do gaszenia takiego samego pożaru za pomocą różnych środków. Może okazać się, że zakup bardziej skutecznych środków będzie uzasadniony ekonomicznie.
Analizę ułatwi załączony arkusz kalkulacyjny. Wypełniając lub zmieniając wartości żółtych pól można przeanalizować różne warianty działań – do czego zachęcam. Tak jak wpisano w arkuszu sugeruję jego wypełnianie „po kolei”, aby ewentualne ograniczenia normy nie wpłynęły na wynik.
Określenie wymaganej intensywności i czasu podawania piany to dopiero początek planowania działań gaśniczych. Jest ono jednak niezbędne do dalszych kroków.
Należy pamiętać o tym, że po ugaszeniu pożaru może okazać się konieczne utrzymywanie ugaszonej cieczy pod warstwą piany do czasu jej usunięcia, a to może potrwać znacznie dłużej niż akcja gaśnicza.
Info/foto dzięki uprzejmości: cerga.grupaazoty.com
