Hlučín – Czechy
Oddział Ratunkowy Straży Pożarnej Republiki Czeskiej z siedzibą w Hlučínie powstał w 2009 roku. To jedna z trzech baz specjalistycznej formacji przygotowanej do prowadzenia długotrwałych akcji ratowniczych oraz usuwania skutków katastrof i klęsk żywiołowych. Brygadę tworzy kilkudziesięciu funkcjonariuszy, którzy mają do dyspozycji około stu pojazdów, kontenery i przyczepy ze sprzętem oraz różnego rodzaju maszyny i urządzenia przeznaczone do pracy w trudnych warunkach.
Główna siedziba Oddziału Ratunkowego Straży Pożarnej zlokalizowana jest w mieście Hlučín we wschodniej części Republiki Czeskiej. Jednostka powstała 1 stycznia 2009 roku na podstawie ustawy 260/2008 Coll i jest organizacją państwową, która podlega bezpośrednio Generalnej Dyrekcji Straży Pożarnych Republiki Czeskiej. Podstawowa działalność formacji dotyczy organizacji i prowadzenia działań ratowniczo-gaśniczych przy zdarzeniach o dużej skali. Dla równomiernego rozmieszczenia sił i środków utworzono kolejne oddziały, które zostały umiejscowione w mieście Zbiroh (założony 1 stycznia 2010 roku) i Jihlava (założony 1 stycznia 2016 roku). Wpływa to na skrócenie czasu dotarcia zespołów ratowniczych i efektywność prowadzenia działań w przypadku wystąpienia klęsk i zdarzeń w kilku miejscach na terenie kraju. W ramach ZÚ HZS ČR funkcjonuje także wydział kynologii z psami przygotowanymi do poszukiwań ludzi na terenie gruzowisk i sekcja wsparcia psychologicznego dostępna dla wszystkich funkcjonariuszy służb pożarniczych w Czechach. Baza w Hlučínie prowadzi także kursy i szkolenia z obsługi specjalistycznego sprzętu oraz zapewnia edukację w celu uzyskania prawa jazdy i podniesienia kompetencji zawodowych kierowców.
Specjalistyczne wyposażenie oddziałów pozwala na prowadzenie akcji ratowniczych i usuwanie skutków katastrof, klęsk żywiołowych, rozległych awarii, ataków terrorystycznych i innych zdarzeń. Dysponowanie formacji odbywa się za pośrednictwem centrum operacyjno-informacyjnego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Generalnej Dyrekcji Straży Pożarnej Republiki Czeskiej. Funkcjonariusze ZÚ HZS ČR pełnią służbę na terenie oddziałów w dni robocze w wyznaczonych godzinach. Natomiast poza wyznaczonymi godzinami, w dni wolne i święta ratownicy pełnią dyżury domowe z miejsc zamieszkania. Zgodnie z procedurami określono czas od chwili zadysponowania zastępów do momentu przygotowania kampanii i wyjazdu zespołów ratowniczych:
- 30 minut, jeśli wezwanie następuje w godzinach pracy w dni robocze i dotyczy dyspozycji dla jednego zastępu ratowniczego
- 60 minut, jeśli dyspozycja następuje w godzinach pracy w dni robocze i dotyczy kilku zastępów oraz urządzeń, które nie posiadają możliwości samodzielnego przemieszczania
- 90 minut, jeśli alarm ma miejsce poza godzinami pracy, w dni wolne i święta
Skład jednostek ratowniczych pełniących dyżury domowe wynosi 21 ratowników dla bazy w Hlučínie i po dziesięciu funkcjonariuszy dla oddziałów w Jihlava i Zbiroh. Głównymi zadaniami operacyjnymi ZÚ HZS ČR jest organizacja i prowadzenie akcji ratunkowych i humanitarnych z zakresu ratownictwa chemiczno-ekologicznego, techniczno-drogowego, wodno-nurkowego a także poszukiwawczo-ratowniczego. W skład powyższych specjalizacji wchodzi m.in.:
- prace nurkowe
- roboty ziemne i rozbiórkowe (mechaniczne i przy użyciu materiałów wybuchowych)
- ewakuacja uszkodzonych/uwięzionych środków transportu, urządzeń, maszyn
- badania stężeń chemicznych i radiacyjnych, wyznaczenie stref skażeń
- tworzenie punktów dekontaminacji, odkażanie ludzi, materiałów i terenu
- gaszenie pożarów w strefach niebezpiecznych
- tworzenie punktów czerpania wody i jej dostarczanie na duże odległości
- ewakuacja osób, żywego inwentarza i mienia
- uzdatnianie i dystrybucja wody pitnej
- usuwanie skutków powodzi i lokalnych podtopień
- tworzenie awaryjnego zasilania elektrycznego
- poszukiwania i wykonywanie dostępu do osób uwięzionych w budynkach i gruzowiskach
- zabezpieczanie uszkodzonych obiektów i konstrukcji
- usuwanie skutków katastrof, wypadków w transporcie drogowym, lotniczym i kolejowym
- zapewnienie oświetlenia i zasilania w miejscu zdarzenia
Na wyposażeniu oddziałów znajduję się wiele pojazdów, przyczep i kontenerów ze sprzętem oraz urządzeń i maszyn wykorzystywanych zależnie od sytuacji. Do dyspozycji jednostek są m.in.: ciągniki siodłowe z naczepami do transportowania maszyn i urządzeń ratowniczych, dźwigi i holowniki do ratownictwa drogowego, cysterny do przewozu wody pitnej, samochody wężowe, pływające transportery gąsienicowe, czołgi gaśnicze, mobilne mosty, koparki, ładowarki, wywrotki, pojazdy kwatermistrzowskie i wiele innych.
Mercedes-Benz Actros 4150 V8 – VYA 30 – samochód ratowniczy
Samochód ratowniczy z żurawiem przeznaczony m.in. do usuwania unieruchomionych lub rozbitych pojazdów z możliwością odholowania na „widelcu” transportowym. Wyposażony w żuraw o udźwigu do 30 ton. Wciągarki i urządzenia holownicze mogą być sterowane za pomocą pilota.
Wyposażenie dodatkowe:
- przednia wyciągarka: 5t, 38 metrów
- tylna wyciągarka: 20t, 70 metrów; 10t, 70 metrów
- agregat prądotwórczy, najaśnice, piły łańcuchowe
Tatra T815 – VYA 15/20 – VYA 15 – samochód ratowniczy
Samochód ratowniczy z żurawiem przeznaczony m.in. do usuwania unieruchomionych lub rozbitych pojazdów z możliwością odholowania. Wyposażony w żuraw o udźwigu do 15 ton.
Główna wyciągarka – 15 t, 150 metrów liny.
AC 10 000 S2Z – Tatra – cysterna na wodę pitną
Pojazd jest przeznaczony do transportu i dystrybucji wody pitnej w sytuacjach awaryjnych. Wyposażony w zbiornik o pojemności 10 000 litrów. Zaopatruje w wodę pitną ludność (punkty ewakuacji, koncentracji dużej liczby osób) oraz jednostek straży pożarnej podczas dużych sytuacji kryzysowych.
Pojazd tworzy funkcjonalny zestaw z KNP-UV (kontener ratunkowy – oczyszczalnia). Po uzdatnieniu wody pitnej w pojemniku można następnie realizować dalszą dystrybucję.
HA 2000 – Tatra 815 – samochód wężowy
Auto przeznaczone do układania węży na terenie nieutwardzonym, wyposażone w ponad 2 000 metrów węży “B” (W75).
Dodatkowe wyposażenie to m.in.: 2 pompy Tohatsu do transportu wody na duże odległości, wyciągarka, węże “C” (W110), armatura pożarnicza, 2 piły łańcuchowe w osprzętem (kombinezony + hełmy), agregat prądotwórczy, pompa pływająca, przenośne działko.
CZS 40 / 12000 S3 – Tatra Titan 8×8
Ciężki opancerzony samochód gaśniczy. Samochód przeznaczony do prowadzenia działań ratowniczo-gaśniczych na terenie wysokiego ryzyka: na obszarach z niewybuchami, butlami pod ciśnieniem, po atakach terrorystycznych, na terenach zakładów chemicznych i petrochemicznych. Stworzona do działania w trudnym terenie przy rozległych pożarach w środowisku naturalnym oraz na obszarach skażonych.
Pojazd posiada hermetyczną kabinę odporną na uszkodzenia mechaniczne na poziomie 2a/b ochrony balistycznej (odporna na eksplozję min przeciwpancernych o ładunku 6 kg trotylu pod kołem pojazdu lub podwoziem). Zapewnia ochronę przed skażeniem chemicznym i biologicznym.
- pojemność zbiornika na wodę: 12 000 litrów,
- autopompa: THT PJA 4000 o wydajności 4 000 l/min.,
- napęd: 8×8, wszystkie osie skrętne, system sterowania skrętem tylnych osi przy prędkości do 30 km/h,
- działko zderzakowe: 2 000 l/min.,
- działko dachowe: 4 000 l/min. (chowane, sterowane z kabiny),
- prędkość maksymalna: 90 km/h,
- maszt teleskopowy: wyposażony w kamerę, kamerę termowizyjną oraz dalmierz laserowy,
- promień skrętu: 11 metrów,
- masa maksymalna pojazdu: 36 000 kilogramów.
AM-50 – mobilny most
Przeznaczony do pokonywania przeszkód o szerokości od 10 do 12,5 metrów w przypadku jednego przęsła. Możliwość łączenia kilku przęseł w rzędzie w celu pokonania szerszej przeszkody. Głębokość pokonywanej przeszkody może wynosić od 1,75 do 5,15 metra.
- szerokość: 4 metry
- nośność: 50 000 kg
SPOT-55 – czołg gaśniczy
Pojazd gąsienicowy przeznaczony do gaszenie pożarów w trudnych warunkach terenowych oraz na terenach przemysłowych. Zapewnia zwiększoną ochronę balistyczną dla załogi. Posiada zbiornik na wodę o pojemności 10 000 litrów i zbiornik na środek pianotwórczy o pojemności 2 000 litrów. Wyposażony w system kamer i zraszaczy.
Tatra T815 8×8 VVN – samochód ciężarowy
Uniwersalny pojazd ciężarowy z napędem na 4 osie przeznaczony m.in. do:
- ewakuacji ludzi nawet z trudno dostępnych miejsc i terenów zalanych,
- przeprowadzania akcji ratowniczych z użyciem wyciągarki,
- ratowania i holowania unieruchomionego lub zniszczonego sprzętu,
- transportu materiałów pomocy humanitarnej,
- transport niewybuchów (na zmodyfikowanym nadwoziu wypełnionym piaskiem),
- usuwania śniegu w czasie klęski żywiołowej (po zamontowaniu pługa śnieżnego).
Naczepa – REISCH RSBS-35 / 24PV
Naczepa przeznaczona do transportu różnych materiałów o wadze do 30 ton. Konstrukcja ADR typu EX III. Wyposażona w przesuwaną podłogę, drzwi tylne i boczne. Podłoga przesuwna jest sterowana hydraulicznie za pomocą własnego silnika. Podłoga jest przesuwana w osi podłużnej – ułatwiając załadunek i rozładunek materiału.
Tatra T815-7 UDS – 214 – uniwersalna koparka na podwoziu Tatry
Koparka uniwersalnego przeznaczenia wykorzystywana m.in. do usuwania gruzów zawalonych budynków, wykonywania wykopów, robót ziemnych i rozbiórki obiektów, czyszczenia koryt cieków wodnych, ładowania ziemi lub innego materiału, rozbijania pokrywy lodowej i usuwania zatorów na rzekach.
HUDDIG 1260C – maszyna wielofunkcyjna
Koparka używana do robót ziemnych, usuwania gruzu i wyburzania budynków, a także do wykonywania przerw przeciwpożarowych (pożary wysypisk, hal itp.) oraz do usuwania skutków klęsk żywiołowych. Pojazd wyposażony w kamery, z możliwością zdalnego sterowania maszyną (100 m). Możliwość użycia w sytuacjach, w których istnieje ryzyko wybuchu materiałów wybuchowych lub butli z gazem.
ATV – Arctic Cat Prowler HDX 700i
Quad przeznaczony do przewozu materiałów, węży i innych środków technicznych do
trudno dostępne miejsca. Wyposażony jest w wysokociśnieniowe urządzenie Rapid 23/50 ERS ze zbiornikiem na wodę o pojemności 250 litrów, pompą o wydajności 23 l/min. i szybkim natarciem o długości 60 metrów.
Tatra T815 6×6 – ADK wyposażona w komorę dekompresyjną – DK-2B
Ciśnienie robocze w komorze jest równoważne do ciśnienia na głębokości 100 metrów. Komora jest przeznaczona dla 2 osób siedzących i 1 leżącej. Komora dekompresyjna może być używana podczas jazdy pojazdu.
MAN TGS 26.440 – koparka ssąca
Pogłębiarka ssąca na podwoziu z napędem 6×6 jest przeznaczona do zasysania materiałów mokrych i suchych (płyny, szlam, gleba, kamienie, mur itp.). Wymiary materiału: średnica do 250 mm i waga do 30 kg (nie przeznaczone do substancji agresywnych i gorących, pyłu – podatne na wybuch). Możliwość podłączenia innych węży ssących.
Serdeczne podziękowania dla por. mgr. Jana Ubancova za pomoc w zorganizowaniu wizyty na terenie jednostki oraz dla wszystkich funkcjonariuszy ZÚ HZS ČR w Hlučínie za przekazanie wszelkich istotnych informacji oraz okazaną pomoc i cierpliwość przy prezentacji pojazdów.
Pozostałą cześć galerii przedstawimy w kolejnym artykule.
Tekst i zdjęcia: Kamil Czereba i Konrad Pluciński