Są z polskimi strażakami już ponad 20 lat, były na misjach ratowniczych w Nepalu, Pakistanie i na Haiti, co roku pomagają kilkanaście razy w poszukiwaniu osób zaginionych. Mowa o psach ratowniczych, które dzisiaj obchodzą swoje święto.
Na początek trochę historii. Pierwszą grupą poszukiwawczą z psami była grupa Polskiego Czerwonego Krzyża na Wybrzeżu, została ona wykorzystana podczas akcji ratowniczej po wybuchu gazu w gdańskim wieżowcu w 1995 roku. Zginęło wtedy 22 osoby, 12 zostało rannych.
Wtedy też pojawił się pomysł, by taką grupę zorganizować w Państwowej Straży Pożarnej – powiedział Michał Szalc z SGPR Gdańsk w wywiadzie dla Przeglądu Pożarniczego.
Pierwsze psy ratownicze pojawiły się w jednostce PSP w Nowym Sączu, miesiąc później w Gdańsku. Pod budowę tych grup posłużyły gotowe rozwiązania ze wspomnianej grupy PCK, której członkowie zostali wcieleni do PSP w Gdańsku.
Specjalistyczne Grupy Poszukiwawczo – Ratownicze w Polsce współtworzyli w tamtym czasie m.in. st. bryg. Jakub Zambrzycki obecny zastępca Komendanta Miejskiego PSP w Gdańsku, st. bryg. Maciej Halota (na emeryturze) i bryg. Piotr Kuliński, dowódca Jednostki Ratowniczo – Gaśniczej nr 5 w Gdańsku.
Obecnie.
Obecnie w Polsce psy ratownicze pełnią służbę w kilku jednostkach ratowniczo – gaśniczych o specjalizacji poszukiwawczo – ratowniczej, jednostkach Ochotniczych Straży Pożarnych oraz w cywilnych stowarzyszeniach.
W Państwowej Straży Pożarnej psy (szczeniaki) są kupowane przez daną komendę lub prywatnie przez strażaków.
Udział psów w akcjach ratowniczych reguluje ‘Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie zwierząt wykorzystywanych w akcjach ratowniczych’. Określa ono m.in. rasy psów, szkolenia, normy żywienia i specjalności.
Według rozporządzenie psem ratowniczym może zostać labrador retriever, golden retriever, flat coated retriever, nova scotia retriever, chesapeake bay retriever, curly coated retriever, owczarek niemiecki, owczarek holenderski, owczarek belgijski groenendael, owczarek belgijski tevuerren, owczarek belgijski malinois, border collie, seter szkocki gordon, seter irlandzki, seter angielski, airedale terrier, hovawart, sznaucer średni, sznaucer olbrzym, springer spaniel walijski, springer spaniel angielski, foxterier krótkowłosy, foxterier szorstkowłosy, terier walijski i terier irlandzki.
Specjalności psa ratowniczego:
Gruzowiskowa – obejmuje psy przeznaczone do poszukiwań ludzi zasypanych pod gruzami oraz pod osuwiskami ziemnymi i kamiennymi.
Terenowa – obejmuje psy przeznaczone do poszukiwań ludzi na terenach trudno dostępnych i leśnych
Ustalone zostały dwie klasy:
Klasa 0 uprawnia do kontynuowania szkolenia i przystąpienia do egzaminu klasy I.
Klasa I uprawnia do uczestniczenia w akcjach ratowniczych Państwowej Straży Pożarnej.
Zespół, czyli przewodnik i pies przechodzi egzaminy głownie na terenie Ośrodka Szkolenia Poligonowego Wojsk Lądowych w miejscowości Pstrąże.
Według danych Wydziału Szkolenia Specjalistycznych Grup Ratowniczych w Polsce jest 46 zespołów posiadających specjalność gruzowiskową i 77 zespołów specjalności terenowej.
Warto dodać, że obecnie w Państwowej Straży Pożarnej stanowisko przewodnika psa ratowniczego jest stanowiskiem nieetatowym. Inaczej to wygląda np. w Policji i Straży Granicznej.
Międzynarodowy Dzień Psa Ratowniczego obchodzony jest w ostatnią niedzielę kwietnia.
Foto. JRS OSP Wrocław, KM PSP Warszawa, M.Dąbrowski
