Zgodnie z art. 32 ust. 3b ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (tekst jednolity – Dz. U. z 2017 r., poz. 736 z późn. zm.) jednostki samorządu terytorialnego mogą przekazywać ochotniczym strażom pożarnym środki pieniężne w formie dotacji. Dotacji tych w głównej mierze udzielają gminy dla swoich macierzystych jednostek ochotniczych straży pożarnych. Regulacja ta jest dosyć lakoniczna, nie określa nawet z jakiego rodzaju dotacją mamy do czynienia; czy jest to dotacja celowa, przedmiotowa, czy podmiotowa? Regulacja ta nie odsyła wprost do ustawy o finansach publicznych itd.
W praktyce dotowania ochotniczych straży pożarnych pojawiły się więc wątpliwości czy jeżeli gmina zamierza udzielić OSP dotację na podstawie art. 32 ust. 3b u.ppoż. to czy powinna podjąć dodatkową uchwałę o udzieleniu dotacji czy wystarczy zaplanowanie dotacji w uchwale budżetowej gminy i jej późniejsza realizacja przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta).
29 listopada 2017 r. Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej we Wrocławiu wydało uchwałę nr 103/2017 na mocy której stwierdziło nieważności uchwały Rady Miejskiej w Sobótce nr XXXVIII/288/17 z dnia 30 października 2017 r. w sprawie przekazania Ochotniczej Straży Pożarnej w Rogowie Sobóckim środków pieniężnych. W uchwale tej Kolegium RIO wskazało, że: „Przedmiotową uchwałą Rada Miejska w Sobótce postanowiła o przekazaniu Ochotniczej Straży Pożarnej w Rogowie Sobóckim środków pieniężnych w formie dotacji celowej z przeznaczeniem na dofinansowanie remontu remizy — instalacja elektryczna (§ 1 uchwały). Stosownie do § 3 badanej uchwały szczegółowe warunki udzielenia i rozliczenia dotacji zostaną określone w umowie o dotację celową zawieranej pomiędzy Gminą Sobótka a Ochotniczą Strażą Pożarną w Rogowie Sobóckim”.
Jednocześnie Kolegium RIO orzekło, że: „Żaden z obowiązujących przepisów, a w szczególności żaden z powołanych w podstawie prawnej uchwały nie stanowi delegacji dla organu stanowiącego do podjęcia odrębnej uchwały w sprawie udzielenia dotacji dla Ochotniczej Straży Pożarnej. Na podstawie art. 32 ust. 3b ustawy o ochronie przeciwpożarowej mogą być w budżecie planowane dotacje dla OSP, których udziela burmistrz w ramach wykonywania budżetu. Upoważnienie dla burmistrza do zawarcia umowy dotyczącej udzielenia dotacji celowej wynika wprost z art. 250 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.U. z 2017 r. poz. 2077)”.
Takie stanowisko RIO we Wrocławiu jest jak najbardziej słuszne i należy je stosować w praktyce. Jest ono zgodne z poglądami wyrażanymi przez RIO w Lublinie, w Poznaniu, Rzeszowie i Warszawie, które opisałem w książce Dotacje dla ochotniczych straży pożarnych, Zielonka 2015, s. 107-109. Należy w tym przypadku opowiedzieć się przeciwko orzecznictwu RIO w Krakowie, które zajmuje odmienne stanowisko.
Orzecznictwo Regionalnej Izby Obrachunkowej w Wrocławiu jest w tym przedmiocie konsekwentne. Pogląd o konieczności zaplanowania dotacji w budżecie gminy i zakazie podejmowania w tym przedmiocie uchwał przez radę gminy, RIO wrocławskie wyraziło także w swoich wcześniejszych orzeczeniach tj.: Uchwała nr 28/2015 Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej we Wrocławiu z dnia 23 marca 2015 r., Uchwała nr 85/2017 Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej we Wrocławiu z dnia 27 września 2017 r., Uchwała nr 93/2017 Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej we Wrocławiu z dnia 8 listopada 2017 r., Uchwała nr 92/2017 Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej we Wrocławiu z dnia 25 października 2017 r.
Materiał dzięki uprzejmości:
Dr Dariusz P. Kała
Portal LexFire.pl
Foto Andrzej Jakubiak/Strazacki.pl
