Dostaliśmy zapytanie od jednego z naszych czytelników, ile strażak OSP musi spędzić czasu na akcji w celu otrzymania wolnego w pracy oraz jak zgłosić w zakładzie pracy, że jest się czynnym strażakiem OSP.
Możliwość zwolnienia strażaka przez pracodawcę na czas działań ratowniczych
Zgodnie z ustawą o ochotniczych strażach pożarnych (Rozdział 3, art. 12.) pracodawca zwalnia od świadczenia pracy strażaka ratownika OSP biorącego udział w działaniach ratowniczych i akcjach ratowniczych, szkoleniach lub ćwiczeniach organizowanych przez gminę, Państwową Straż Pożarną lub inne uprawnione podmioty na czas ich trwania.
Jak wynika z zapisu, pracodawca, powinien zwolnić strażaka na czas wymienionych czynności. Należy jednak mieć na uwadze, że opuszczenie miejsca pracy powinno odbywać się po uprzednim zawiadomieniu pracodawcy, który zgodę na opuszczenie powinien wydać „na papierze”. Czasami opuszczenie miejsca pracy na czas czynności określonych w ustawie, będzie niemożliwe ze względu na proces technologiczny lub czas potrzebny do prawidłowego wyłączenia maszyn/urządzeń przy których może pracować strażak OSP. Nieodpowiednie wyłączenie maszyn lub urządzeń, opuszczenie samowolne miejsc pracy, może doprowadzić (zgodnie z BHP) do rażącego niedbalstwa, a tym samym prowadzić do zwolnienia pracownika.
Wolne w pracy a czas przebyty podczas działań ratowniczych
Według omawianego powyżej Rozdziału 3 art. 12., i zapisanych w nim czynności, pracodawca powinien również zwolnić strażaka OSP na czas niezbędny do odpoczynku zgodnie z art. 132 § 1 ustawy Kodeks pracy.
Artykuł 132 brzmi: § 1. Pracownikowi przysługuje w każdej dobie prawo do co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku
Nigdzie natomiast nie zostało zapisane ile należy spędzić minimum czasu podczas działań ratowniczych, aby otrzymać wymienione w artykule wolne od pracy. W naszej opinii otrzymanie wolnego od pracy powinno być uzgodnione z pracodawcą i otrzymane „na piśmie” od pracodawcy. Strażak OSP powinien również do tego zapisu podchodzić z należytym rozsądkiem i nie wymagać od pracodawcy wskazanych w przepisie godzin nieprzerwanego odpoczynku, po np. działaniach przy pożarze śmietnika.
Zgłaszanie przynależności do OSP
W przypadku strażaka OSP, który jest pracownikiem cywilnym jakiejkolwiek formacji, instytucji lub przedsiębiorstwa nie jest wymagane zgłoszenie przynależności do żadnych stowarzyszeń (w tym ochotniczych straży pożarnych). Dlatego jeżeli strażak OSP, chce korzystać z praw opisanych w ustawie o ochotniczych strażach pożarnych, powinien zgłosić przynależność (najlepiej w formie pisemnej) do pracodawcy. Zgłoszenie „na piśmie” powinno być napisane w sposób ogólnie przyjęty dla dokumentów oficjalnych.
