Kraj
W związku z częstymi w ostatnim czasie wypadkami samochodów strażackich w Polsce i w Europie, w dzisiejszym artykule chcemy Wam przypomnieć najważniejsze kwestie dotyczące bezpieczeństwa podczas dojazdu samochodem pożarniczym do akcji.
Pojazd uprzywilejowany
Zgodnie z Kodeksem ruchu drogowego pojazdem uprzywilejowanym jest pojazd wysyłający sygnały świetlne w postaci niebieskich świateł błyskowych i jednocześnie sygnały dźwiękowe o zmiennym tonie, jadący z włączonymi światłami mijania lub drogowymi.
Pojazdem uprzywilejowanym są także pojazdy jadące w kolumnie, na której początku i na końcu znajdują się pojazdy uprzywilejowane wysyłające dodatkowo sygnały świetlne w postaci czerwonego światła błyskowego.
Kodeks ruchu drogowego, także określa szczegółowo, jakie podmioty mogą wykorzystywać samochody jako pojazdy uprzywilejowany. Zgodnie z tym dokumentem, podmiotami tymi mogą być m.in.:
- jednostki ochrony przeciwpożarowej (OSP, PSP)
- zespoły ratownictwa medycznego
- Policja
- Siły Zbrojne
- Straże gminne (miejskie)
Pojazd uprzywilejowany a przepisy ruchu drogowego
Kierujący pojazdem uprzywilejowanym może, pod warunkiem zachowania szczególnej ostrożności, nie stosować się do przepisów o ruchu pojazdów, zatrzymaniu i postoju oraz do znaków i sygnałów drogowych tylko w razie, gdy:
1) uczestniczy:
a) w akcji związanej z ratowaniem życia, zdrowia ludzkiego i mienia albo koniecznością zapewnienia bezpieczeństwa porządku publicznego
b) w przejeździe kolumny pojazdów uprzywilejowanych
W przypadku, gdy pojazd się zatrzyma, nie wymaga się używania sygnału dźwiękowego.
Powyższy zapisać dotyczący możliwości niezastosowania się do przepisów ruchu drogowego dotyczy strażaków Ochotniczej Straży Pożarnej oraz Państwowej Straży Pożarnej.
Wymagania BHP dla strażaków PSP podczas używania pojazdów pożarniczych i innych pojazdów
Przed każdym wyjazdem kierowca pojazdu pożarniczego:
1) sprawdza gotowość eksploatacyjną pojazdu pożarniczego oraz jego bezpieczeństwo dla ruchu;
2) zabezpiecza wszelkie elementy wysuwane i ruchome pojazdu pożarniczego, w szczególności wysięgnik, podpory, maszt oświetleniowy, maszt antenowy, uniemożliwiając przypadkowe ich wysunięcie się podczas jazdy;
3) zamyka wszystkie skrytki sprzętowe, skrzynie oraz dodatkowe stopnie pojazdu pożarniczego;
4) sprawdza poprawne zamocowanie sprzętu wewnątrz skrytek w kabinie i na dachu pojazdu pożarniczego, uniemożliwiające przypadkowe ich przesunięcie lub upadek podczas jazdy;
5) sprawdza prawidłowe zamknięcie oraz przewożenie elementów wyposażenia i sprzętu w przewidzianych dla nich miejscach.
Dowódca lub dysponent pojazdu pożarniczego nie może żądać zwiększenia prędkości pojazdu, natomiast może, ze względów bezpieczeństwa, żądać jej zmniejszenia.
Podczas jazdy pojazdem pożarniczym zbiornik na środek gaśniczy utrzymuje się w stanie całkowitego wypełnienia.
W przypadku niemożności jego wypełnienia dopuszcza się jazdę z niepełnym zbiornikiem przy zachowaniu podczas jazdy szczególnej ostrożności
Rozpoczęcie jazdy pojazdem pożarniczym jako uprzywilejowanym w ruchu drogowym rozpoczyna się na polecenie lub za zgodą dyżurnego stanowiska kierowania albo na polecenie kierującego działaniem ratowniczym.
Kierujący pojazdem pożarniczym uprzywilejowanym w ruchu drogowym zachowuje szczególną ostrożność.
W czasie jazdy pojazdem pożarniczym do akcji (jako pojazd uprzywilejowany) strażacy nie zdejmują hełmów lub kasków oraz nie zakładają sprzętu ochrony układu oddechowego.
Kierujący pojazdem pożarniczym może prowadzić pojazd bez hełmu i butów strażackich przeznaczonych do akcji ratowniczej.
Dowódca wyznacza strażaków do asekuracji w celu zapewnienia bezpieczeństwa podczas manewrowania pojazdem pożarniczym, szczególnie w porze nocnej, w miejscach o ograniczonej przestrzeni i w warunkach ograniczonej widoczności.
Podczas postoju na drodze w przypadku ograniczonej widoczności należy w odpowiednich odległościach od pojazdów pożarniczych ustawić lampy sygnalizacyjne i znaki ostrzegawcze, zgodnie z zasadami określonymi w przepisach dotyczących ruchu drogowego.
Pomimo że zapisy rozporządzenia BHP strażaków Państwowej Straży Pożarnej nie dotyczą bezpośrednio strażaków Ochotniczej Straży Pożarnej, to podczas uczestnictwa w działaniach ratowniczych członków OSP, Kierujący Działaniem Ratowniczym (KDR), może nakazać stosowanie tych zapisów.
PASY BEZPIECZEŃSTWA
Równie ważnym i obligatoryjnym elementem co powyższe jest stosowanie pasów bezpieczeństwa (jeśli pojazd jest w nie wyposażony) podczas poruszania się do akcji i z akcji. O obligatoryjnym stosowaniu pasów mówi Kodeks Ruchu Drogowego:
Kierujący pojazdem samochodowym oraz osoba przewożona takim pojazdem wyposażonym w pasy bezpieczeństwa są obowiązani korzystać z tych pasów podczas jazdy.
Pomimo tego przepisu, wielu strażaków nie korzysta z pasów bezpieczeństwa znajdujących się w pojazdach pożarniczych, dlatego apelujemy o ich stosowanie i dbanie o bezpieczeństwo własne i załogi.
Pamiętajmy, że w tym wszystkim nie tylko chodzi o przepisy, ale szczególnie o nasze bezpieczeństwo, a pasy podczas wypadku drogowego dają nam realne szanse na przeżycie.