Kraj
Wiosna i lato to okres wzmożonych wyjazdów do pożarów roślinności na nieużytkach, polach i lasach, które charakteryzują się dużym zagrożeniem dla fauny, flory, ale także dla człowieka i jego infrastruktury.
Pożary roślinności charakteryzuje się zazwyczaj trudnymi warunkami terenowymi, które mogą uniemożliwiać dotarcie wozów gaśniczych do całej linii ognia rozprzestrzeniającego się w różnych kierunkach i z różną intensywnością. Co więcej, ograniczone możliwości pozyskiwania wody na tych terenach zmuszają strażaków do stosowania wszystkich dostępnych narzędzi oraz maszyn, które mogą przyczynić się do opóźnienia rozwoju pożaru czy też jego szybszego ugaszenia.
W tego typu pożarach, szczególnie przydatny jest podręczny sprzęt pożarniczy. Może być stosowany do gaszenia zarośli, upraw rolniczych i pożarów pokrywy leśnej. Dobrze sprawdza się również do dogaszania i dozorowania samego pogorzeliska. Do tego rodzaju sprzętu zaliczają się:
• hydronetki
• wiadra tłumice
• łopaty i szpadle
Nowością na polskim rynku oraz dobrym kierunkiem doposażenia jednostki są specjalne grabie/motyki do zwalczania pożarów poszycia gleby. Ten sprzęt przywędrował do nas z zachodniej i południowej europy oraz Ameryki Północnej, gdzie jest on używany z powodzeniem od lat. Najbardziej popularne tego typu narzędzia to McLeod Tool, Brush Rake lub Fire Rake. Motyki/Grabie pożarnicze, szczególnie pozwalają na wykonanie bruzd, pasów przeciwpożarowych i „przegrabienie” ziemi w miejscu palącego się poszycia.
Przemieszczanie się strażaków do miejsca, gdzie występuje pożar roślinności, może odbywać się pieszo lub z wykorzystaniem pojazdów mechanicznych, takich jak samochody terenowe, quady lub pojazdy typu ATV (All Terrain Vehicle). Pojazdy te powinny posiadać tzw. pojedyncze ogumienie na każdej z osi.
Oprócz wyżej wymienionego sprzętu istotną kwestią jest prowadzenie działań na podstawie odpowiedniej taktykę, w celu szybkiej lokalizacji pożaru i jego likwidacji.
Na szybkość rozwoju pożaru wpływają między innymi takie czynniki jak:
• rodzaj roślinności i drzewostanu
• warunki pogodowe
• czas zauważenia pożaru
• ukształtowanie terenu
• drogi dojazdu
Wyróżniamy następujące rodzaje pożarów roślinności:
• podpowierzchniowe
• pokrywy gleby
• upraw rolnych
• podszytów i podrostów
• całkowite drzewostanu
Na co należy zwrócić uwagę podczas rozpoznania pożaru roślinności?
Należy ustalić miejsce pożaru, jego rozmiary, kierunek i szybkość rozprzestrzeniania się, ukształtowanie i zagospodarowanie przestrzenne terenu, mogące stanowić naturalną przeszkodę dla rozszerzania się pożaru i umożliwiającą organizację akcji gaśniczej. Trzeba zwrócić uwagę na drogi dojazdu na teren pożaru i dotarcia do jego ognisk, czy na terenie pożaru nie występują inne obiekty np.: obozy, kolonie, którym pożar może zagrażać, możliwość poboru wody dla potrzeb gaśniczych, warunki atmosferyczne i ich wpływ na przebieg pożaru (siła i kierunek wiatru, wilgotność zarówno w momencie rozpoczęcia działań, jak i prognozy na najbliższy czas).
Ochrona osobista
Ze względu na specyfikę pożarów roślinności, porę roku oraz trudno dostępny teren, w którym może taki pożar występować, prowadzenie działań może opierać się o środki ochrony indywidualnej dostosowane do tego typu pożarów.
• hełm – do pożarów roślinności szczególnie przydatne są hełmy pożarnicze lekkie o tzw. półskorupie
• ubranie ochronne – tzw. lekkie, najczęściej jedno warstwowe, wykonane z materiałów aramidowych,
• rękawice — w trakcie pożarów roślinności można stosować rękawice jednowarstwowe wykonane ze skóry naturalnej lub z tkanin aramidowych o konstrukcji dwuwarstwowej bez membrany
• buty – lekkie buty ponad kostkę wykonane ze skory naturalnej
• ochrona oczów – w omawianych pożarach najlepiej sprawdzą się gogle ochronne
• ochrona dróg oddechowych – specyfika omawianych pożarów, pozwala na stosowanie specjalnych chust, wyposażonych w kieszeń na filtr, zatrzymujący pył i sadzę
Niektóre z metod postępowania w przypadku pożarów roślinności:
• przelewanie oraz stosowanie lanc gaśniczych przy pożarach podpowierzchniowych
• przy stosunkowo małym areale można prowadzić działania na całym froncie pożaru
• przed frontem pożaru można wykonać pas przeciwpożarowy
• pożary można gasić sprzętem podręcznym, jak szpadle, motyki, tłumice lub też za pomocą sprzętu służącego do podawania wody
• należy mieć na uwadze prowadzenie działań oskrzydlających,
• w intensywniejszych pożarów można prowadzić natarcie z użyciem działek pojazdów lub węży poprowadzonych od pojazdu, który może być w ruchu.
Termowizja w pożarach roślinności
Obecnie działania gaśnicze powinny opierać się o wykorzystanie kamer termowizyjnych, które pozwolą zobaczyć ciepło niewidoczne dla ludzkiego oka. Również tyczy się to działań w pożarach roślinności.
Do tego celu najlepiej wykorzystać kamery termowizyjne wyposażone w detektor podczerwieni o rozmiarach 240x180px (np. kamera FLIR K33), które pozwolą zobaczyć miejsca o sygnaturze ciepła mogącej świadczyć o wysokim cieple, które może spowodować nawrót pożaru w danym miejscu.
W przypadku pożarów roślinności na rozległym terenie, w miejscach trudno dostępnych lud podczas pożarów lasów, powinno się wykorzystać drony nie tylko posiadające zwykłą kamerę, ale również posiadające kamerę termowizyjną.
