Czy wiesz, że techniki reanimacyjne, które dziś uznajemy za oczywiste, mają swoje korzenie w starożytności? Resuscytacja krążeniowo-oddechowa (RKO) to procedura, która może uratować życie w przypadku nagłego zatrzymania krążenia. Warto poznać historię pierwszej pomocy oraz nauczyć się, jak prawidłowo udzielać pomocy w nagłych sytuacjach.
Starożytne korzenie
Pierwsze próby reanimacji miały miejsce już w starożytności. Egipska bogini Izyda ożywiła Ozyrysa, wdmuchując powietrze do jego ust. Zapiski z XX wieku p.n.e. w Japonii oraz biblijna historia o proroku Elizeuszu również wspominają o technikach ratowania życia.
Początki sztucznego oddychania
W XVI wieku flamandzki uczony Andreas Vesalius podtrzymywał oddech u psa. W 1667 roku Robert Hook użył miecha do wtłaczania powietrza do płuc zwierząt. XVIII wiek przyniósł rozwój technik reanimacyjnych ze względu na wzrost liczby utonięć w portach.
Rozwój nowoczesnej resuscytacji
W połowie XIX wieku Marshall Hall zwrócił uwagę na problem zamykania dróg oddechowych przez język. W XX wieku pojawiły się anatomiczne maski twarzowe, resuscytatory i defibrylacja – pierwszą skuteczną przeprowadził dr Claude Beck w 1947 roku.
Pierwsze kursy i wytyczne
Pierwszy publiczny kurs pierwszej pomocy odbył się w 1879 roku w Wielkiej Brytanii. W Polsce takie zajęcia organizował Czerwony Krzyż w latach 20. XX wieku. W 2000 roku ogłoszono drugą sobotę września Dniem Pierwszej Pomocy.
Każdy może udzielić pierwszej pomocy. Jak to zrobić prawidłowo?
1. Sprawdź bezpieczeństwo: upewnij się, że miejsce jest bezpieczne dla ciebie i poszkodowanego.
2. Sprawdź przytomność: delikatnie potrząśnij poszkodowanego i zapytaj, czy cię słyszy.
3. Wezwij pomoc: zadzwoń pod numer alarmowy (w Polsce 112)
– Podaj dokładną lokalizację.
– Opisz sytuację i stan poszkodowanego.
– Odpowiadaj na pytania operatora i nie rozłączaj się, dopóki nie zostaniesz o to poproszony.
4. Sprawdź czy poszkodowany oddycha, jeśli nie oddycha, rozpocznij resuscytację.
– Resuscytacja Krążeniowo Oddechowa: ułóż ręce na środku klatki piersiowej i wykonuj uciski na głębokość około 5-6 cm z częstotliwością 100-120 ucisków na minutę.
– Sztuczne oddychanie: wykonaj 2 oddechy ratownicze po każdych 30 uciskach.
5. Defibrylacja: Jeśli masz dostęp do AED (Automatycznego Defibrylatora Zewnętrznego), włącz urządzenie i postępuj zgodnie z instrukcjami głosowymi.
6. Kontynuuj udzielanie pomocy do momentu przybycia służb ratunkowych, odzyskania przytomności przez poszkodowanego lub utraty sił.
Jak podawać informacje służbom ratunkowym
Kto dzwoni: podaj swoje imię i nazwisko.
Gdzie się znajdujesz: dokładna lokalizacja zdarzenia, najlepiej z opisem charakterystycznych punktów.
Co się stało: krótki, ale dokładny opis sytuacji (np. wypadek samochodowy, osoba nieprzytomna).
Stan poszkodowanego: czy osoba oddycha, jest przytomna, ma widoczne obrażenia?
Ilość poszkodowanych: ile osób potrzebuje pomocy?
Dodatkowe informacje: czy istnieją jakieś zagrożenia (np. pożar, wyciek gazu)?
Udzielenie pierwszej pomocy i prawidłowe wezwanie służb ratunkowych może uratować życie.
(zdjęcie poglądowe – Konrad Pluciński)
