ŚWIAT
Dziś 17 lutego przypada Światowy Dzień Kota. Z tego względu przybliżamy wam jak wygląda sytuacja wykorzystania kotów w ratownictwie.
Szeroko rozumiane ratownictwo od dawna korzysta z pomocy psów, które są bardzo doceniane za to, że są dobrymi zwierzętami poszukiwawczymi i ratunkowymi, ale koty są lepiej przystosowane do wyszukiwania zaginionych osób, bomb czy nawet chorób. Badania opublikowane w Applied Animal Behaviour Science wskazują, że koty lepiej odróżniają zapachy niż psy.
Umiejętności kotów w wykrywaniu zapachów sprowadzają się do genetyki. Białka receptorowe zwane V1R mogą wpływać na zdolność ssaków do wykrywania zapachów. Koty mają około 30 wariantów tych receptorów, podczas gdy psy mają tylko około dziewięć. Ludzie mają tylko dwa, a szczury aż 120. Ale nie tylko zdolność wykrywania zapachów pozwala wykorzystać koty w ratownictwie. Ze względu na ich budowę ciała i masę, kotom łatwiej dostać się w ciasne przestrzenie lub wspinać się. Zdaniem naukowców wszystkie te cechy dobrze im służą w działaniach poszukiwawczych i ratowniczych.
Kto wykorzystuje już koty?
Canadian Avalanche Rescue Cat Association (CARCA) to grupa, która szkoli koty do działań poszukiwawczych podczas lawin, ponieważ uważają, że koty są łatwiejsze i tańsze w utrzymaniu oraz pod wieloma względami lepiej nadają się do tego zadania niż psy. Jak podaje sama grupa: „Mamy teraz zespoły na czterech kontynentach i pokrycie większości głównych pasm górskich, a więcej zespołów jest aktywowanych tak szybko, jak tylko możemy. Ponieważ zapotrzebowanie na ekipy ratownicze dla kotów jest na najwyższym poziomie, pomyśleliśmy, że to dobry czas, aby spojrzeć wstecz na nasze skromne początki i przypomnieć sobie, co jest możliwe, gdy połączysz wizję i pasję ”.
Również w Polsce (w 2017 roku) był prowadzony pilotażowy program w którym do działań ratowniczych przy lawinach sprawdzano możliwości wykorzystania kotów. Program był prowadzony w schronisku w Pięciu Stawach w Tatrach oraz w schronisku Samotnia w Karkonoszach. Koty zostały również przeszkolone do lotów śmigłowcem. „Kot ma równie dobry węch, a odpowiednio przygotowany może doskonale zastąpić wypróbowanego w takich sytuacjach psa lawinowego. Możliwość podjęcia natychmiastowej akcji ratunkowej przez naszego kota lawinowego znacznie zwiększy bezpieczeństwo na zagrożonych lawinami szlakach.” – mówi Marychna Krzeptowska, gospodarz legendarnej „Piątki”
Głównym obszarem, w którym psy pokonują koty, jeśli chodzi o tego rodzaju zadania, jest ich wyszkolenie. Psy na ogół są łatwiejsze w tresurze i chętniej wykonują czynności na zawołanie. Jednak przy odpowiednim treningu, cierpliwości i pozytywnym wzmocnieniu koty można równie dobrze wyszkolić.
