Poza nowoczesnymi samolotami, śmigłowcami i ciężkim sprzętem bojowym, polska armia kupuje nowej generacji samochody pożarnicze. W ubiegłym roku na wyposażenie kilkunastu jednostek Wojskowej Straży Pożarnej trafiło 21 średnich i ciężkich samochodów ratowniczo-gaśniczych opracowanych i wyprodukowanych przez bielską Wawrzaszek Inżynierię Samochodów Specjalnych (WISS). W poprzednim numerze przedstawiliśmy kupione w 2015 roku średnie i ciężkie samochody ratowniczo-gaśnicze na podwoziach Scania P i G z napędem 4×4. W tym numerze prezentujemy ciężki lotniskowy samochód ratowniczo-gaśniczy Scania G 450 CB6x6HHZ oraz ciężki samochód ratowniczo-gaśniczy na podwoziu Scania G 450 CB6x6HHZ.
Pod zabudowę ośmiu ciężkich lotniskowych samochodów ratowniczo-gaśniczych wykorzystano trzyosiowe podwozie Scania G 450 CB6x6HHZ. Zastosowany w nim wysokoprężny, rzędowy, sześciocylindrowy silnik z turbodoładowaniem, bezpośrednim wtryskiem Common Rail XPI, typu DC13 spełnia normę emisji spalin Euro 6 i ma pojemność 12,7 l. Osiąga moc 450 KM (331 kW) przy 1900 obr./min. Maksymalny moment obrotowy w zakresie od 1100 do 1350 obr./min wynosi 2350 Nm. Zużycie AdBlue przez silniki wysokoprężne Euro 6 wyposażone wyłącznie w SCR kształtuje się na poziomie 6% zużycia oleju napędowego. Do przekazywania napędu na wszystkie osie służy sześciobiegowa (6+1) automatyczna skrzynia biegów Allison Transmission GA867 z dwoma programami jazdy. W wytracaniu prędkości pomaga hamulec silnikowy.
Zawieszenie przedniej osi składa się ze stalowych parabolicznych resorów piórowych (4×28 mm), amortyzatorów teleskopowych i stabilizatorów, natomiast dwóch osi tylnych ze stalowych resorów piórowych (4×41 mm), amortyzatorów teleskopowych oraz drążka skrętnego. Nośność przedniego zawieszenia to 9000 kg, natomiast każdej z dwóch osi tylnych po 10.500 kg (21.000 kg). Osie mają blokadę mechanizmu różnicowego. Na wszystkie koła założono ogumienie Michelin XZL 395/85R20. Dwuobwodowy układ hamulcowy zaopatrzony jest we wspomaganie pneumatyczne oraz system ABS. Hamulce wszystkich trzech osi są bębnowe z automatycznym ustawieniem luzu bęben-szczęka. W samochodzie zamontowano pneumatyczny system uruchamiania hamulców, który zapewnia możliwość wyjazdu z garażu bezpośrednio po uruchomieniu silnika nawet po 12 godzinach postoju. Stalowy zbiornik paliwa mieści 200 l ON i zamocowany został po prawej stronie. Zbiornik na AdBlue znajduje się również z prawej strony i ma pojemność 47 l. Układ SCR wyposażony jest w system ogrzewania.
Łatwo wejść
Załoga ma do swojej dyspozycji jednomodułową, odchylaną, klimatyzowaną kabinę. To fabryczna kabina Scanii typu CG 16. Ma trzy stopnie wejściowe wyposażone w oświetlenie. Umożliwia to łatwe wchodzenie i wychodzenie dzięki średniemu poziomowi zawieszenia kabiny na ramie oraz ułatwia zajmowanie w niej miejsca. Cechuje ją duża przestronność, co zapewnia duży komfort dla trzyosobowej załogi w układzie „1+2”.
Z przodu kabiny zamontowano zderzakowe działko wodno-pianowe Akron Fire Fox Style 3463 o wydajności 1700 l/min przy ciśnieniu 10 barów. Tam również znajduje się elektryczna wciągarka linowa SuperWinch typu Talon 18 o sile uciągu 8165 kg i 30-metrowej linie. Jej sterowanie odbywa się za pomocą pilota przewodowego. Podwozie samochodu jest chronione przez zamontowaną instalację zraszaczową składającą się z czterech zraszaczy umożliwiających podawanie wody lub piany ciężkiej.
W środku i na dachu
Nadwozie pożarnicze zostało zaprojektowane tak, by umożliwić łatwy do niego dostęp oraz przygotowane do łatwego demontażu wszystkich głównych elementów w przypadku ich uszkodzenia, jak i dla ułatwienia przeglądów serwisowych. To klasyczna zabudowa składająca się z trzech modułów: sprzętowego, modułu ze zbiornikami na środki gaśnicze i pompowo-sprzętowego. Szkielet modułu sprzętowego oraz pompowo-sprzętowego wykonano ze spawanych profili stalowych, a zewnętrzne i wewnętrzne ich poszycie z anodowanej blachy aluminiowej klejonej do szkieletu. Moduły te zostały zamocowane do ramy pomocniczej, a ta za pomocą stalowych elementów stożkowych do podwozia samochodu. Nadwozie ma pięć skrytek sprzętowych zamykanych żaluzjami aluminiowymi – po dwie z każdej strony pojazdu oraz jedną z tyłu. Zamykane są żaluzjami aluminiowymi, natomiast dodatkowo boczne tylne skrytki po obu stronach na dole mają odchylane aluminiowe podesty.
Użytkowy dach pojazdu pokryto aluminiową blachą ryflowaną. Wykonany został w formie podestu roboczego wytrzymującego obciążenie 180 kg oraz masę przewożonego na nim sprzętu. Jego krawędzie zabezpieczają barierki. Po prawej i lewej stronie znajdują się po dwie zamykane aluminiowe skrzynie na sprzęt. Po lewej stronie pomiędzy skrzyniami przewożone są cztery odcinki węży ssawnych. Z przodu na dachu modułu sprzętowego zamontowano sterowane elektrycznie działko wodno-pianowo-proszkowe z deflektorem Akron Trydent 3356 o wydajności od 1900 do 3800 l/min przy ciśnieniu 10 barów lub 9 kg/s proszku. Wejście na dach umożliwia odchylana drabinka aluminiowa zamocowana na tylnej ścianie nadwozia pożarniczego po prawej stronie.
Woda, piana i proszek
Wojskowa lotniskowa Scania ma dwa kompozytowe zbiorniki na środki gaśnicze: na wodę i środek pianotwórczy. Pierwszy ma pojemność 8045 l, a drugi 995 l. Zbiorniki mają falochrony, a u góry włazy rewizyjne. Odpowiednia instalacja odpowietrzająca została tak zaprojektowana, aby zagwarantować nieuszkodzenie ich przy szybkim napełnianiu i opróżnianiu. Z każdego boku znajduje się nasada 75 mm napełniania hydrantowego, a z prawej strony nasada 52 mm do poboru środka pianotwórczego z zewnętrznego zbiornika.
Dodatkowo ciężki lotniskowy samochód ratowniczo-gaśniczy wyposażono w agregat proszkowy Gloria PLA 250, w którym mieści się 250 kg proszku gaśniczego klasy BC SV (kompatybilnego z pianą). Został on umieszczony w pierwszym module za kabiną. Jego wyrzut następuje za pomocą azotu przewożonego w butli o pojemności 20 l i ciśnieniu 150 barów. Butla ma reduktor do ciśnienia 16 barów. Podawanie proszku gaśniczego następuje przez linię szybkiego natarcia z wężem DN 20 o długości 30 m zakończonym prądownicą pistoletową o wydajności 5 kg/s. Po użyciu cała instalacja proszkowa przedmuchiwana jest azotem. Sterowanie układem proszkowym odbywa się z panelu dotykowego zintegrowanego z systemem sterowania umieszczonym wraz ze zwijadłem w pierwszym module w skrytce po prawej stronie. Awaryjnie istnieje możliwość sterowania manualnego. Agregat proszkowy znajduje się w pierwszej górnej skrytce za kabiną po prawej stronie.
Pojazd wyposażono w dwuzakresową autopompę Ruberg R2-280/R2-40 o wydajności 5693 l/min przy ciśnieniu 8 barów lub 300 l/min przy ciśnieniu 40 barów, umieszczoną wraz z panelem sterowania w tylnej części zabudowy, za zbiornikami na środki gaśnicze. Napęd przenoszony jest na nią przez przystawkę odbioru mocy za pośrednictwem wału przegubowego. Sterowanie napędem autopompy następuje elektrycznie z kabiny lub panelu sterowniczego. Autopompa ma cztery nasady ssawne 110 mm, umieszczone po dwie z tyłu nadwozia po obu stronach. Cztery nasady tłoczne 75 mm znajdują się (po dwie) z prawej i lewej strony pojazdu, na dole w module sprzętowo-pompowym. Układ wodno-pianowy wyposażony jest w zintegrowany z autopompą automatyczno-mechaniczny dozownik środka pianotwórczego Ruberg RFS 300. Umożliwia on precyzyjne dozowanie środka pianotwórczego w zakresie stężeń 1, 3 i 6%. W tylnej bocznej skrytce po prawej stronie u góry zamontowano zwijadło szybkiego natarcia WISS z napędem elektrycznym. Jego gumowy wąż niskiego ciśnienia DN 25 ma 60 m długości i zakończony jest prądownicą pistoletową. W przypadku awarii zwijadło może być uruchamiane ręcznie.
Jasno dookoła…
Prawidłowe oświetlenie pojazdu podczas działań w porze nocnej zapewnia pięć lamp pola pracy LED, po dwie z każdej strony, wmontowanych w górnej części nadwozia, nad żaluzjami. Natomiast z tyłu pozostała jedna lampa umieszczona pośrodku nad przedziałem autopompy. Poza tym samochód posiada na dachu, w przedniej części nadwozia pożarniczego, wysuwany pneumatycznie teleskopowy maszt oświetleniowy Fireco CS.8433.NE o wysokości 6 m od poziomu ziemi, z głowicą WISS z dwoma reflektorami LED o mocy 180 i 216 W. Maszt zasilany jest z agregatu prądotwórczego (220/380 V) o mocy 5 kVA przewożonego w skrytce za kabiną na wysuwanej półce. Z tyłu pojazdu zamontowano hak holowniczy Ringfeder 4040 (40 mm) z przyłączami elektrycznymi i pneumatycznymi umożliwiającymi holowanie przyczepy.
10 ton wody
Ostatni z pojazdów, jaki trafił na wyposażenie jednostek Wojskowej Ochrony Przeciwpożarowej to ciężki samochód ratowniczo-gaśniczy. Pod jego zabudowę posłużyło również trzyosiowe podwozie Scania G 450 CB6x6HHZ. Napędzane jest takim samym silnikiem jak opisane wyżej pojazdy. Jedyna różnica związana jest z większym 300 l stalowym zbiornikiem na ON. Zbiornik na AdBlue mieści 47 l. I w tym aucie układ SCR wyposażony jest w system ogrzewania. Trzyosobowa załoga ma do dyspozycji jednomodułową, odchylaną, klimatyzowaną kabinę typ CG 16. Z przodu umieszczono, podobnie jak w pozostałych samochodach dostarczonych dla wojska, elektryczną wciągarkę SuperWinch Talon 18 o sile uciągu 8165 kg i linie o długości 30 m. Podwozie też jest chronione poprzez instalację zraszaczową składającą się z czterech zraszaczy umożliwiających podawanie przez nie wody lub piany ciężkiej.
Nadwozie pożarnicze składa się z trzech modułów: sprzętowego, ze zbiornikami na środki gaśnicze i pompowo-sprzętowego. Szkielet pierwszego i ostatniego zbudowano ze spawanych profili stalowych, a zewnętrzne i wewnętrzne poszycie z anodowanej blachy aluminiowej klejonej do niego. Zabudowa ma pięć skrytek sprzętowych, po dwie z każdego boku i jedną z tyłu. Skrytki zamykane są wodo- i pyłoszczelnymi żaluzjami aluminiowymi z mechanicznymi układami ryglującymi. Dla każdego zamknięcia zastosowano wyłączniki krańcowe, włączające ich oświetlenie po otwarciu oraz służące do kontroli ich zamknięcia. Z uwagi na wysokość samochodu, w celu lepszego dostępu do sprzętu umieszczonego w skrytkach, szczególnie na górnych półkach, na dole zamontowano odchylane podesty robocze.
W środkowej części zabudowy umieszczono moduł ze zbiornikami na środki gaśnicze wykonanymi z kompozytu poliestrowo-szklanego. Ten na wodę ma pojemność 10.000 l, jest izolowany termicznie, ma wewnętrzne falochrony, zawór całkowitego opróżniania, układ odpowietrzający, elektroniczny wskaźnik poziomu jego napełnienia oraz właz rewizyjny. Napełnianie z zewnętrznej sieci hydrantowej możliwe jest poprzez dwie nasady napełniania hydrantowego 75 mm, znajdujące się po lewej i prawej stronie. Zbiornik na środek pianotwórczy mieści 1000 l i stanowi integralną część zbiornika na wodę. Napełnia się go przez nasadę 52 mm umieszczoną po lewej stronie.
Na dwa działka
Pomimo zastosowania takiej samej jak w ciężkim lotniskowym samochodzie ratowniczo-gaśniczym dwuzakresowej autopompy Ruberg R2-280/R2-40, ma ona trochę inną wydajność – 6023 l/min przy ciśnieniu 8 barów lub 300 l/min przy 40 barach. Wraz z panelem sterowania znajduje się w tylnym module sprzętowo-pompowym za zbiornikami na wodę i środek pianotwórczy. Ma aż sześć nasad ssawnych 110 mm, umieszczonych z tyłu nadwozia po obu stronach. Cztery nasady tłoczne 75 mm znajdują się (po dwie) i dwie 110 mm (po jednej) z prawej i lewej strony pojazdu, na dole w module sprzętowo-pompowym. Układ wodno-pianowy wyposażony jest w zintegrowany z autopompą, automatyczno-mechaniczny dozownik środka pianotwórczego Ruberg RFS 300. W przedziale pompowo-sprzętowym, w bocznej skrytce po prawej stronie u góry, zamontowano zwijadło szybkiego natarcia WISS z napędem elektrycznym z gumowym wężem niskiego ciśnienia DN 25 o długości 60 m zakończonym prądownicą Protekt 361.
Samochód wyposażony został w dwa działka. Główne, wodno-pianowe Akron Deck Style 3440 ma wydajność 4800 l/min i umieszczono je na dachu zabudowy za kabiną. Działko zderzakowe wodno-pianowe Akron Fire Fox Style 3463 o wydajności 1700 l/min przy ciśnieniu 10 barów zamontowane jest z przodu kabiny. Sterowanie działkami odbywa się z kabiny za pomocą joysticków.
Zunifikowane zostało także oświetlenie pojazdu podczas działań w porze nocnej. Składa się ono z pięciu lamp pola pracy LED, po dwie z każdej strony, wmontowanych w górnej części nadwozia, nad żaluzjami, a z tyłu jedna lampa umieszczona jest pośrodku nad przedziałem autopompy. Na dachu, w przedniej części zabudowy, zamontowano wysuwany pneumatycznie teleskopowy maszt oświetleniowy Fireco CS.8433.NE o wysokości 6 m od poziomu ziemi, z głowicą WISS z dwoma reflektorami LED o mocy 180 i 216 W. Maszt zasilany jest z agregatu prądotwórczego (220/380 V) o mocy 5 kVA.
Materiał dzięki uprzejmości Miesięcznika Ciężarówki Paweł Frątczak Fot. WISS