Artykuł
Na przestrzeni ostatniej dekady w Polsce powstało wiele dróg ekspresowych oraz autostrad, co w konsekwencji spowodowało występowanie różnego rodzaju zdarzeń z udziałem pojazdów poruszających się tymi szlakami. Najczęstszymi zdarzeniami są tzw. wypadki z udziałem samochodów osobowych, ciężarowych lub dostawczych.
Specyfika autostrad i dróg ekspresowych, głównie ze względu na prędkości, jakimi mogą poruszać się pojazdy, spowodowała, że działania na tych szlakach należą do szczególnie niebezpiecznych. Głównym niebezpieczeństwem jest możliwość uderzenia przez dany pojazd w pojazd pożarniczy lub potrącenie strażaków, działających w miejscu zdarzenia. Niestety takich zdarzeń nie brakuje w Europie oraz w Polsce.
Z tego powodu przedstawiamy Wam kilka zasad, jakie warto wdrożyć podczas działań na drogach ekspresowych lub autostradach. Zasady można także wykorzystać na innych drogach dwujezdniowych, o co najmniej dwóch pasach ruchu w jednym kierunku.
- Gdy na autostradzie występuje Punkt Poboru Opłat (PPO) ze szlabanami, należy skorzystać wtedy z najbardziej skrajnego prawego pasa ruchu. Dojeżdżając do szlabanu należy mieć włączone sygnały dźwiękowe i świetlne. Szlaban zostanie otwarty przez pracownika PPO.
- W przypadku braku KORYTARZA RATUNKOWEGO nie wykorzystuj pasa awaryjnego do przemieszczania się pojazdem pożarniczym. Wymuszaj (m.in. sygnałami dźwiękowymi) na uczestnikach drogi tworzenie korytarza na ogólnie przyjętych zasadach.
- Po dotarciu na miejsce zdarzenia wstrzymaj ruch na wszystkich pasach jezdni. W celu wstrzymania ruchu wykorzystuj pojazdy pożarnicze poprzez ich ustawienie w poprzek jezdni na całej szerokości. Decyzję o wstrzymaniu ruchu podejmuje Kierujący Działaniem Ratowniczym.
Wstrzymanie ruchu na całej szerokości jezdni w miejscu zdarzenia, podyktowane jest bezpieczeństwem ratowników oraz bezpiecznym przeprowadzeniem rozpoznania.
- Gdy zdarzenie nie ma miejsca na całej szerokości jezdni i możliwy jest ruch na jednym z pasów, należy wydzielić za pomocą pachołków jak najszerszy pas jezdni w celu zapewnienia bezpieczeństwa dla ratowników.
Przykład 1: zdarzenie na pasie awaryjnym. Należy wydzielić pas awaryjny z prawym skrajnym pasem ruchu. Ruch możliwy tylko pasem lewym.
Przykład 2: zdarzenie na pasie prawym. Należy wydzielić pas awaryjny, prawy pas oraz częściowo pas lewy. Ruch możliwy tylko pasem lewym.
- W przypadku gdy zdarzenie ma miejsce na przeciwległej jezdni, a sytuacja nie pozwala na zawrócenie na węźle i dojechanie jezdnią od strony zdarzenia, decyzją KDRA możemy zatrzymać pojazd na jezdni, którą się poruszaliśmy i z wyłączeniem pasa ruchu, na którym się znajdujemy. W przypadku gdy zatrzymamy się na szerokim pasie zieleni (pas oddzielającym) od strony pasa lewego, musimy wyłączyć z ruchu pas lewy.
- Jeżeli na miejsce zdarzenia został zadysponowany śmigłowiec Lotniczego Pogotowia Ratunkowego, przed jego lądowaniem jak i również przed startem należy zatrzymać ruch pojazdów na obydwu jezdniach drogi. Zatrzymane pojazdy muszą znajdować się minimum 100 metrów od miejsca lądowania lub startu śmigłowca.
- Ratownicy pracujący na miejscu zdarzenia powinni być wyposażeni nie tylko w odzież ochronną, ale także w kamizelki odblaskowe. Dobrym rozwiązaniem jest stosowanie kamizelek odróżniających się od odzieży ochronnej. Np. Kamizelki żółte powinny być stosowane na odzieży granatowej i czarnej; kamizelki pomarańczowe powinny być stosowane na odzieży piaskowej.
- Do zabezpieczenia miejsca zdarzenia należy stosować pachołki drogowe, znaki ostrzegawcze oraz inne środki mogące sygnalizować o niebezpieczeństwie na jezdni. Takim sprzętem może być maszt oświetleniowy pojazdu pożarniczego ze skierowanym źródłem światła w kierunku nadjeżdżających pojazdów.
Przedstawione zasady są tylko zaleceniami opartymi na przepisach prawa, procedurach europejskich, planach ratowniczych oraz na doświadczeniu strażaków. Ostateczna decyzja i sposób zabezpieczania działań należy do Kierującego Działaniem Ratowniczym.