Kraj
Historia polskiego pożarnictwa to m.in. kultowe pojazdy pożarnicze PRLu. Do tych pojazdów zaliczają się modele STAR 25 i STAR 26, które do dziś nazywane są przez strażaków „BABCIA”. Potoczna nazwa tych pojazdów, prawdopodbnie pochodzi od kształtów bryły tych pojazdów, przypominających starszą kobietą z chustą na głowie.
Jelcz 002 N-751 – GBM 2/8
Pierwszym pożarniczym pojazdem o nazwie STAR 25 był średni samochód gaśniczy Jelcz 002 N-751 – GBM 2/8, produkowany od 1958 roku do 1960 roku przez Jelczańskie Zakłady Samochodowe w Jelczu. Był to zmodernizowany pojazd STAR 21, oparty o podwozie A21P z nadwoziem specjalnym N-751, posiadającym kabinę tworzącą jedną bryłę pojazdu. Za przedziałem załogi w centralnej części zabudowy zamontowano zbiornik na wodę o pojemności 2000 l, w ścianach bocznych zabudowy umieszczono skrytki na sprzęt a w tylnej części pojazdu znajdowała się motopompa M8/8. Po bokach na zewnątrz pojazdu znajdowały się charakterystyczne zwijadła z wężami tłocznymi. Węże ssawne umieszczone były na dachu.
Oznaczenie wg PN 79: GBM 2/8
Oznaczenie wg PN-63: SBM 2000/8
Podwozie: Star A21P z rzędowym sześciocylindrowym silnikiem benzynowym S42 o mocy 85 KM
Układ jezdny: 4×2
Nadwozie: N751 – jednosegmentowe zbudowane z elementów kabiny N23
Liczba miejsc: 2+4
Masa całkowita: 7850 kg
Prędkość maks: 70 km/h
Motopompa: M-800E PO-3 Polonia
W roku 1960 roku Jelczańskie Zakłady Samochodowe zaczęły zabudowywać model 002 na podwoziu A25P z nowym mocniejszym silnikiem. Poza podwoziem nie wprowadzono żadnych zmian w tym pojeździe.
Jelcz 002 N-752 – GBM 2/8
Kolejnym pojazdem z serii STAR25 był model Jelcz 002 N-752, który posiadał zmiany w nadwoziu w związku z uruchomieniem przez FSC Starachowice produkcji nowej kabiny N20.1. W wyniku zastosowanie nowej kabiny zmianie uległa struktura zabudowy samochodu a sama kabina nie stanowiła już jednej całości z przedziałem załogi i została indywidualnie zamocowana do ramy.
Oznaczenie wg PN 79: GBM 2/8
Oznaczenie wg PN-63: SBM 2000/8
Podwozie: Star A25P z rzędowym sześciocylindrowym silnikiem benzynowym S472 o mocy 95 KM
Układ jezdny: 4×2
Nadwozie: N752 – dwusegmentowe składające się z kabiny N20.1
Liczba miejsc: 2+4
Masa całkowita: 7850 kg
Prędkość maks: 80 km/h
Motopompa: M-800E PO-3 Polonia
Jelcz 028 – GBAM 2/8+8
Produkowany od 1966 do 1969 roku. Pojazd produkowano na podwoziu Star A26P, będącym modyfikacją wersji Star A25P i posiadał szereg modyfikacji związanych przede wszystkim z zastosowaniem nowego typu napędu autopompy od silnika pojazdu oraz na poprawie niektórych parametrów i funkcjonalności pojazdu.
Zabudowa pożarnicza była całkowicie metalowa (szkielet z profili stalowych i poszycie z blachy stalowej) i składała się z 4 części tworzących dwa moduły – wyższy i niższy.
Zbiornik wykonano z blachy stalowej i miał on kształt walca eliptycznego. Zbiornik posiadał także falochrony, właz rewizyjny, elektryczny wskaźnik poziomu wody, a także na dachu nasadę 75 do tankowania hydrantowego. Dwie nasady 110 znajdowały się po bokach, przed tylnymi kołami.
Oznaczenie wg PN 79: GBAM 2/8+8
Oznaczenie wg PN-63: SBAM 2000/8+8
Podwozie: Star A26P z silnikiem typu S474 o mocy 105 KM i pojemności skokowej 4680 cm3
Układ jezdny: 4×2 (napęd na tylną oś)
Nadwozie: N762
Liczba miejsc: 2+4
Masa całkowita: 8610 kg
Prędkość maks: 80 km/h
Motopompa: M-800E PO-3 Polonia
Autopompa: PO-3S o wydajności 800 l/min
Jelcz 003/003E – GBAM 2/8+8
Ostatnia odsłona „Babci” to Jelcz 003 na podwoziu Star A26P, który powstał w 1969 roku.
Główne zmiany w tym modelu obejmowały wprowadzenie zaworów kulowych do układu wodno-pianowego, zastosowanie zbiornika wody o innym kształcie, zwiększeniu pojemności zbiornika środka pianotwórczego do 200 litrów. Dodatkowo w wyniku sugestii strażaków zmieniono rozmieszczenie skrytek, a przedział załogi otrzymał NRD-owski system ogrzewania.
Najważniejsza zmiana dotyczyła mechanizmu napędu autopompy, gdzie wprowadzono jeden cały łańcuch Galla. W tej postaci pojazd produkowano do roku 1975.
Oznaczenie wg PN 79: GBAM 2/8+8
Oznaczenie wg PN-63: SBAM 2000/8+8
Podwozie: Star A26P z sześciocylindrowym silnikiem benzynowym S474 o mocy 105 KM
Układ jezdny: 4×2
Nadwozie: N762 – dwusegmentowe składające się z kabiny N-20.1 i nadwozia specjalnego N-762
Liczba miejsc: 2+4
Masa całkowita: 8660 kg
Prędkość maks: 80 km/h
Motopompa: M-800E PO-3 Polonia
Autopompa: PO-35 o wydajności 800 l/min
foto: Star26 KP PSP Przysusze