Kraj
W ostatnich latach m.in. dzięki dotacjom i programom zmierzającym do poprawy jakości powietrza widać znaczący wzrost montowanych przede wszystkim na dachach, ale również na elewacjach paneli fotowoltaicznych. Rynek ten rozwija się teraz błyskawicznie i o ile zostały już wypracowane procedury dotyczące montażu dodatkowych zabezpieczeń eklektycznych, o tyle brakuje jakichkolwiek procedur i szkoleń związanych z gaszeniem budynków z taką instalacją, przez co strażacy nie wiedzą do końca jak się zachować podczas działań, w których mają odczynienia z panelami fotowoltaicznymi PV (skrót z jęz. ang. od słów: P-photo, V-voltaic) .
Ogólna budowa instalacji fotowoltaicznej.
- Panele PV
- Konstrukcja/ mocowanie np. dachu, elewacji
- Przewody elektryczne
- Inwerter (zmieniający prąd stały na zmienny)
- Zabezpieczenia na prądzie stałym i zmiennym
- Licznik dwukierunkowy lub akumulatory
Postępowanie podczas pożaru ze źródłami alternatywnej energii.
Po przyjeździe na miejsce akcji zgodnie z procedurą odłączamy zasilanie energii elektrycznej poprzez wyłączenie głównego bezpiecznika lub wyłącznika p.poż. Osoba odpowiedzialna za budynek powinna poinformować o dodatkowych źródłach prądu w budynku (instalacje wytwarzające prąd z odnawialnych źródeł energii, samoczynnie załączający się agregat prądotwórczy itp. Dzięki uzyskaniu tych informacji KDR może zaplanować odpowiednie prowadzenie działań ratowniczo – gaśniczych oraz użycie odpowiednich środków gaśniczych. W budynkach z fotowolnaniką wyłączenie głównego źródła prądu i rozłączenie inwertera nie powoduje zaprzestania wytwarzania prądu stałego przez panele PV. Strażacy, mając taką wiedzę, powinni postępować, tak jakby w budynku był prąd. Każdorazowo KDR powinien przeprowadzić rozpoznanie pod kątem obecności instalacji fotowoltaicznej na płonącym budynku oraz sąsiadującymi z nim zabudowaniami gospodarczymi, garażami czy stodołami, gdyż mogą być one połączone z palącym się obiektem.
Strażacy na dachu nie powinni:
- dotykać części przewodzących konstrukcji instalacji,
- rozłączać wtyczek znajdujących się przy panelach,
- nie stawać na modułach,
- nie demontować uszkodzonych paneli,
- unikać w miarę możliwości kontaktu z metalowymi elementami dachu,
- podawać zwartych prądów wody z odległości mniejszej niż 5 m.
Do pracy na dachu wyznaczyć tylko niezbędną liczbę strażaków, na dach nie wolno posyłać strażaków podczas gaszenia przewodzącymi środkami gaszenia (woda, piana).
Moduły fotowoltaiczne nie przyczyniają się do rozprzestrzeniania ognia (trudno zapalne), dlatego podawanie środków gaśniczych bezpośrednio na moduły potrzebne jest wyłącznie w przypadku pożaru dachu, na którym są zamontowane.
Po wykonaniu instalacji PV wykonawca powinien umieścić w widocznym miejscu podstawowe informacje na temat systemu fotowoltaicznego – schemat połączeń, rozmieszczenie poszczególnych elementów i kabli. W każdym przypadku informacje te powinny być również zawarte w instrukcji bezpieczeństwa pożarowego, która powinna znajdować się w miejscu dostępnym dla kierującego działaniem ratowniczym.
O czym pamiętać podczas działań z panelami fotowoltaicznymi
- Panele wytwarzają energię elektryczną zarówno ze światła naturalnego, jak i ze światła sztucznego (np. latarnie drogowe, maszt oświetleniowy na wozie), dlatego należy zwrócić uwagę na bezpieczne oświetlenie terenu akcji.
- Jeżeli mamy możliwość sprawdźmy połączenie paneli, gdyż te połączone szeregowo w zależności od ilości paneli potrafią wytworzyć napięcie wartości kilkuset volt.
- Odłączyć inwerter. Każda instalacja powinna mieć zabezpieczenie, które pozwala na bezpieczne odłączenie inwertera od sieci elektrycznej oraz paneli PV. Pamiętając, aby najpierw odłączyć bezpiecznik/główny wyłącznik pożarowy na budynku, a następnie fotowolnanike.
- Podczas prac ze sprzętem burzącym należy uważać na uszkodzone lub zniszczone elementy instalacji fotowoltaicznej, gdyż kontakt z nimi może prowadzić do porażenia prądem lub łukiem elektrycznym.
Ciekawostki:
1.W czasie badań w laboratorium stwierdzono, iż rozłączanie przewodów lub ich przecięcie pod obciążeniem w instalacji o mocy 5 kWp, może powodować łuk, który jest w stanie zniszczyć standardowe rękawice pożarnicze i doprowadzić do poparzeń palców i oczu.
2.Australijska firma opracowała środek gaśniczy przeznaczony wyłącznie do systemów PV. W gaśnicy znajduje się specjalny płyn, który po kontakcie z szybą tworzy na panelach warstwę nieprzepuszczalną dla promieni słonecznych. Gasi się tym samym, odcinając dostęp do promieniowania słonecznego, bez którego panele nie są w stanie wytworzyć napięcia. Warstwa środka gaśniczego po krótkim czasie zastyga i można ją odkleić od szkła. Niestety, gaśnica PV STOP na razie jest w Polsce niedostępna.
Źródło: www.ppoz.pl
Grafika ilustrowna
