Artykuł
Znaczenia łączności radiowej pomiędzy stanowiskiem kierowania a jednostkami biorącymi udział w akcji nie trzeba wyjaśniać. W praktyce zapewnienie skutecznych zasięgów łączności radiowej za pomocą anteny bazowej zainstalowanej na budynku (lub maszcie) komendy jest najczęściej nieosiągalne dla całego rejonu operacyjnego (powiatu).
Są dwa główne powody takiego stanu rzeczy:
1. Geografia. Czyli przede wszystkim wielkość i kształt granic rejonu, w którym oczekujemy zapewnienia łączności radiowej oraz pionowe ukształtowanie terenu – mówiąc krótko jego “górzystość”. Fale radiowe na częstotliwościach wykorzystywanych w PSP rozchodzą się w dużym przybliżeniu prostoliniowo, nie uginając się na przeszkodach terenowych (np. wzniesieniach) występujących pomiędzy anteną bazową komendy a anteną radiotelefonu samochodowego lub nasobnego.
2. Stan “środowiska” radiowego. Ogromny rozwój łączności radiowej w ostatnich latach – głównie telefonii GSM – spowodował znaczny wzrost natężenia pola elektromagnetycznego w eterze. Dla radiotelefonu strażaka w terenie jest to po prostu duży “szum” utrudniający odbiór sygnału radiowego z anteny bazowej komendy lub JRG. Zapytajcie dyżurnych z doświadczeniem sięgającym 20 i więcej lat wstecz – odpowiedź brzmi zawsze “dawniej było lepiej”.
Na oba powyższe czynniki nie mamy wpływu. Terenu nie zniwelujemy, a postulat rezygnacji z telefonii komórkowej będzie trudny do zaakceptowania.
Co zrobić?
Zwiększenie mocy nadawanego sygnału radiowego jest niemożliwe do realizacji ze względu na przepisy dotyczące bezpieczeństwa użytkowników i zasad wykorzystania kanałów radiowych w pasmie radiowym VHF wykorzystywanym w polskich służbach bezpieczeństwa publicznego. Efekt byłby zresztą mizerny (lub żaden), bo jak wspomnieliśmy wyżej fale radiowe nie “przebijają się” przez duże przeszkody terenowe.
Jedyną skuteczną metodą poprawienia sytuacji jest zmniejszenie dystansu i poprawienie “widoczności” pomiędzy anteną stacji bazowej wykorzystywanej przez stanowisko kierowania a radiotelefonami pracującymi na miejscu zdarzenia. Dla pokrycia zasięgiem radiowym konieczne staje się uruchomienie dodatkowych radiotelefonów bazowych rozmieszczonych na terenie rejonu operacyjnego (najczęściej powiatu), dostępnych dla dyżurnych stanowisk kierowania. Istnieje kilka sposobów realizacji takiego rozwiązania.
Instalacja w terenie przemienników radiowych, czyli radiotelefonów bazowych sterowanych drogą radiową ze stanowisk kierowania. Niestety, związane jest to z koniecznością przydziału dodatkowych radiowych kanałów sterujących oraz dosyć skomplikowana obsługa wymagająca od dyżurnych ręcznego przełączania pomiędzy strefami będącymi w zasięgu poszczególnych przemienników. W przypadku obsługi kilku jednoczesnych zdarzeń w różnych rejonach obsługa takiego systemu staje się kłopotliwa.
Alternatywą jest instalacja dodatkowych stacji bazowych pracujących jednocześnie na jednym kanale radiowym (np. powiatowym) sterowanych łączami internetowymi. Przykładem może być tutaj szeroko stosowane w Polsce rozwiązanie bazujące na urządzeniach firmy Elvys Polska. Stacje bazowe są instalowane na terenie rejonu operacyjnego, najczęściej – ze względów organizacyjnych – w jednostkach OSP lub obiektach gminnych. Wszystkie stacje bazowe prowadzą równolegle nasłuch na kanale powiatowym a w przypadku pojawienia się wywołania, do dyżurnego trafia korespondencja ze stacji, która w danym momencie odbiera najmocniejszy sygnał radiowy.
Do prowadzenia rozmowy z jednostkami na miejscu zdarzenia automatycznie przydzielana jest stacja bazowa zapewniająca najlepsze warunki prowadzenia łączności. Dostępne są również algorytmy ułatwiające prowadzenie łączności w przypadku wielu jednoczesnych zdarzeń mających miejsce w różnych strefach rejonu operacyjnego.
Liczba stacji bazowych potrzebna do zapewnienia odpowiedniego zasięgu radiowego może być bardzo zróżnicowana. W terenie nizinnym jedna lub dwie mogą być wystarczające. Inaczej sytuacja będzie wyglądała w górach. Poniższe mapki przedstawiają sytuację w powiecie kłodzkim – pierwotny zasięg radiotelefonu bazowego komendy oraz zasięg łączności radiowej po instalacji dodatkowych stacji bazowych na terenie powiatu.
Rozwiązanie z powodzeniem wykorzystywane jest w wielu komendach powiatowych oraz miejskich (w tym w kilku dużych aglomeracjach w Polsce).
Co dalej?
W ostatnim czasie w KG PSP prowadzone są prace studialne (o których pisaliśmy TUTAJ), dotyczące migracji systemu łączności radiowej PSP z trybu analogowego do cyfrowego standardu DMR. W efekcie oczekiwana jest poprawa jakości korespondencji, zapewnienie poufności przekazywanych danych oraz nowe możliwości dotyczące metod alarmowania jednostek OSP.
Dla zapewnienia odpowiednich zasięgów w standardzie DMR możliwe jest zastosowanie narzędzi opisanych powyżej, dzięki czemu migracja do sieci cyfrowej może być zrealizowana z wykorzystaniem niewielkiej liczby dodatkowych kanałów radiowych dedykowanych dla transmisji cyfrowej.
Wkrótce, w jednej z Komend Powiatowych, planowane jest uruchomienie testowego cyfrowego systemu łączności radiowej bazującego na obecnie wykorzystywanej infrastrukturze analogowej.
Więcej informacji TUTAJ.
Fot.bryg. Marcin Betleja, KW PSP w Rzeszowie
Artykuł sponsorowany
