Zasady prowadzenia korespondencji radiowej
W straży pożarnej najczęstszym sposobem kontaktowania się między sobą jest korespondencja radiowa, dzięki której ratownicy mają ciągły kontakt z dowódcą akcji, dowódca ze stanowiskiem kierowania itp. W materiale prezentujemy najważniejsze pojęcia, zasady korespondencji oraz ważne kryptonimy stosowane na co dzień podczas działań.
Zacznijmy od podstaw. Czym jest sieć radiowa? Jest to zespół trzech lub więcej stacji radiowych (radiotelefonów) pracujących według wspólnych danych radiowych. Każda komenda PSP (główna, wojewódzka, miejska/powiatowa) ma swój wyznaczony kanał radiowy (np. B021T dla KM PSP Wrocław) na którym pracują wszystkie zastępy prowadzące działania na terenie miasta i powiatu podległego pod daną komendę. Swoje wewnętrzne kanały mają także poszczególne Jednostki Ratowniczo – Gaśnicze. Strażacy pracują na nich głównie w trakcie większych akcji, po to, aby dużą ilością komunikatów radiowych nie blokować kanału powiatowego.
System łączności bezprzewodowej dzieli się na:
SIMPLEX – jest to sposób pracy radiowej przy której nadawanie i odbiór są umożliwione na przemian w obu kierunkach łącza telekomunikacyjnego przy wykorzystaniu jednej częstotliwości. Wszystkie stacje w sieci mogą nawiązać ze sobą łączność.
DUPLEX – nadawanie i odbiór są możliwe jednocześnie w obu kierunkach łącza telekomunikacyjnego przy wykorzystaniu dwóch częstotliwości. Porozumienie się wzajemne abonentów stacji ruchowych możliwe jest tylko za pośrednictwem stacji.
Kanał radiowy jest to tor transmisyjny określany za pomocą częstotliwości i odstępu między kanałowego, potocznie utożsamiany z numerem umownym przydzielonej dla stacji częstotliwości.
Kryptonim to umowny znak rozpoznawczy maskujący przynależność służbową korespondenta – tzw. adres radiotelefoniczny. Radiotelefony dzielą się na:
-
przenośne (nasobne) <5W,
-
przewoźne <25W,
-
stacjonarne (bazowe) przystosowane do pomieszczeń z masztem anteny <30W.
Do najważniejszych zasad podczas prowadzenia korespondencji radiowej zaliczamy:
-
Nadajemy zwięźle (przekazujemy informację krótką i treściwą),
-
Nie przekazujemy informacji o stopniach służbowych, nazwisk osób funkcyjnych oraz nazw i czynności o charakterze specjalnym,
-
W niektórych komendach zamiast kryptonimu pojazdu, podaje się miejscowość pochodzenia jednostki OSP,
-
Zwracamy się do korespondenta na „Ty”.
Przykładowo:
-
Wywołanie korespondenta: Wrocław 998, TU 303[ D]10, ODBIÓR
-
Zgłoszenie się na wywołanie: TU Wrocław 998, ODBIÓR
-
Przekazanie korespondencji: Wrocław 998, TU 303[ D]21, jestem na miejscu, udaję się na rozpoznanie, ODBIÓR
-
Pokwitowanie: TU 303[ D]10, zrozumiałem, ODBIÓR
Najważniejsze kryptonimy funkcyjne to:
-
998 – Stanowisko Kierowania Komendanta Miejskiego / Powiatowego
-
10 – Punkt Alarmowy PA (w niektórych miastach, szczególnie większych, także oficer operacyjny)
-
11 – Dowódca JRG
-
12 – Z-ca dowódcy JRG
-
13 – Dowódca zmiany (najczęściej także Kierujący Działaniami Ratowniczymi)
-
14 – Dowódca grupy operacyjnej
-
15 – Dowódca zastępu (najczęściej drugiego
Państwowa Straż Pożarna dla potrzeb realizacji łączności radiowej UKF wykorzystuje częstotliwości z pasma pierwszego zakresu 160MHz, będącego w dyspozycji resortu spraw wewnętrznych. Pasmo to zostało podzielone na kanały radiowe z odstępem między nimi 12,5kHz. W PSP przyjęto następującą strukturę sieci radiowych:
-
KSW – Krajowa Sieć Współdziałania i Alarmowania (nasłuchowa sieć pracująca na ogólnopolskim kanale radiowym, służąca do alarmowania, wywołania, powiadamiania i współpracy w przypadku wystąpienia ważnych przyczyn, sieć powinna pokrywać 100% powierzchni kraju),
-
PW – Sieć Wojewódzka (obejmuje swoim zasięgiem obszar całego województwa, służy WSKR-owi w celu koordynacji działań między stanowiskami kierowania),
-
PR – Sieć Powiatowa (obejmuje zasięgiem powiat lub teren działania KP/KM, powinna pokrywać 100% powiatu),
-
KS – Sieć Szkolna,
-
G1 – Sieć Komendy Głównej,
-
PA1, PA2 – Sieć Alarmowa,
-
ST – Łącze Sterowania,
-
KO – Operacyjny Kierunek Radiowy,
-
KDW – Sieć Dowodzenia i Współdziałania (sieć o zmiennym obszarze pracy funkcjonująca na bazie stacji ruchomych, uruchamiana doraźnie podczas akcji ratowniczo – gaśniczych, maksymalna moc 5W),
-
KRG – Sieć Ratowniczo – Gaśnicza (sieć o zmiennym obszarze pracy, funkcjonująca na bazie stacji ruchomych, przeznaczona dla potrzeb łączności w miejscu prowadzenia działań, maksymalna moc 5W).
Warto też wiedzieć o innych równie ważnych kryptonimach, które najczęściej stosowane są podczas dużych akcji ratowniczo - gaśniczych lub ćwiczeniach na przykładzie KM PSP Wrocław:
-
300[ D]01 Komendant Miejski
-
300[ D]02 I Zastępca Komendanta
-
300[ D]03 II Zastępca Komendanta
-
300[ D]05 Naczelnik Wydziału Operacyjnego
-
300[ D]06 Z-ca Naczelnika Wydziału Operacyjnego
-
300[ D]07 Naczelnik Wydziału Kwatermistrzowskiego
-
300[ D]08 Naczelnik Wydziału Technicznego
-
300[ D]10 Oficer Operacyjny
-
300[ D]11 Dowódca Grupy Operacyjnej
-
300[ D]12 Pomocnik dowódcy Grupy Operacyjnej
-
300[ D]15 Kierownik Sekcji Łączności
-
300[ D]16 Technik Łączności
-
300[ D]18 Rzecznik Prasowy
-
300[ D]19 Koordynator Ratownictwa Medycznego
Na szczeblu wojewódzkim stosuje się następujące kryptonimy (na przykładzie woj. dolnośląskiego – kanał B036/W):
-
201[ D]00 WSKR – Stanowisko Kierowania Komendanta Wojewódzkiego (dawniej Wojewódzkie Stanowisko Koordynacji Ratownictwa)
-
201[ D]01 Komendant Wojewódzki
-
201[ D]02 Zastępca Komendanta Wojewódzkiego
-
201[ D]03 Zastępca Komendanta Wojewódzkiego
-
201[ D]05 Naczelnik Wydziału Operacyjnego
-
201[ D]06 Z-ca Naczelnika Wydziału Operacyjnego
-
201[ D]11 Dowódca Grupy Operacyjnej
-
201[ D]12 Członek Grupy Operacyjnej
-
201[ D]13 Członek Grupy Operacyjnej
-
201[ D]18 Rzecznik Prasowy
-
201[ D]19 Koordynator Ratownictwa Medycznego
Grafika: Mapa organizacji zasięgu i łączności radiowej w sieci wojewódzkiej.
Warto również wiedzieć o kryptonimach okólnikowych, alarmowania i współdziałania, które prezentujemy poniżej:
-
Kryptonim okólnikowy: OMEGA
-
Sygnał KSWA: GRANIT
-
Sygnał Alarmowy: RATUNEK
-
Nakaz alarmowego opuszczenia strefy zagrożonej: GEJZER
-
Kierujący działaniem ratowniczym: KARAT
-
Rejon koncentracji/punkt przyjęcia sił i środków: REDUTA
-
Stanowisko wodne: NIAGARA
-
Dowódca zastępu lub sekcji: DARIA Z4, Z5
-
Stanowisko ratownicze: STOPER Z4, Z5
Zasady korespondencji rozstały wprowadzone na podstawie rozkazu nr 4 Komendanta Głównego PSP z dnia 9 czerwca 2009 roku, który mówi o zasadach łączności w sieciach radiowych UKF w PSP.
Grafika: Przykładowy schemat organizacji łączności podczas akcji ratowniczo - gaśniczej.
Ilustracje: Rozkaz KG PSP z dnia 9 czerwca 2009 roku ws sieci radiowych; zdjęcia Strazacki.pl oraz RTcom; tekst na podstawie rozkazu KG PSP oraz wiedzy własnej.
