Olchowce
Pomimo istnienia bogatych i rzetelnych źródeł z tamtych lat, brakuje dokumentu, jednoznacznie określającego kiedy i dlaczego powstała w mieście wyspecjalizowana służba przeciwpożarowa. Pomimo wcześniejszych wzmianek o oficjalnych sformowaniach straży ogniowej o charakterze ochotniczym, rok 1912 został przyjęty, jako założenie do dziś istniejącej jednostki OSP Olchowce, a za założyciela uważany jest były wójt Olchowiec Wasyl Kopij – on też, w randze naczelnika, stanął na czele jednostki. Dzięki funduszom z mienia wiejskiego, jako pierwszy sprzęt udało się zakupić konną sikawkę oraz parę węży. Te rekwizyty przechowywano w drewnianej remizie, która wzniesiona została w czynie społecznym w sąsiedztwie Domu Ludowego. W razie alarmu, do sikawki zaprzęgano parę siwych koni i dzięki temu można było przewieźć ją w miejsce pożaru.
W styczniu 1949r. wolą walnego zebrania Ochotniczej Straży Pożarnej funkcję naczelnika powierzono Franciszkowi Dzięgalle. W 2007r zmarł obdarzony wcześniej godnością członka honorowego OSP. Zarząd ten dokonał historycznego osiągnięcia: w 1950r. dysponując funduszami z dochodów, czerpanych z mienia wiejskiego, zakupił pierwszy w dziejach OSP samochód marki dodge o nośności 3/4 tony, pochodzący z wojskowego demobilu.
W 1951r. jednostka pozyskała motopompę M-88 wraz z wężami ssawnymi i tłocznymi, którą otrzymała od Komendy Powiatowej Straży Pożarnej w Sanoku. Poza darowiznami takiego rodzaju, stan posiadania kolejnych rekwizytów oraz umundurowań wzbogacany był własnym kosztem strażaków. Od roku 1966, po raz pierwszy zaczęto na szeroką skalę kierować strażaków na szkolenia, organizowane przez PSP w Sanoku. Dużą wagę przywiązywano również do pozyskiwania następców. Rozpoczęto współdziałanie z młodym pokoleniem mieszkańców wsi: otwarto dla nich świetlicę w remizie, zorganizowano zespół artystyczny, składający się z grupy tanecznej i chóru.
W 1968r. dzięki wsparciu Zakładu Przemysłu Gumowego “Stomil” w Sanoku, jednostka pozyskała nieodpłatnie stara-20, użytkowanego wcześniej przez zakładową jednostkę pożarniczą. Dwa miesiące trwał gruntowny remont pojazdu, koordynowane przez kierowcę jednostki – Jana Hydzika, w którym uczestniczyli wszyscy członkowie OSP, znający się oczywiście na rzeczy. Ceremonialnie, odnowiony wóz został przekazany przez kpt. Olearczyka 20 lipca 1973r.
Dobry okres w dziejach OSP przypadł na lata 70. XX stulecia. Chętnych kandydatów było tak wiele, że po raz pierwszy w historii powołano 10-osobowe drużyny młodzieżowe: męską i żeńską. Zaledwie rok po przejęciu wozu bojowego dokonano wymiany na nowszego stara-25. Zrodził się również plan budowy Domu Strażaka z prawdziwego zdarzenia. Budowę rozpoczęto w 1979r., oficjalne przekazanie nastąpiło 31 grudnia 1984r. Jak wynika z archiwalnych dokumentacji to największa inwestycja, w większości wykonana w czynie społecznym, oraz z materiałów, dostarczonych nieodpłatnie przez mieszkańców Olchowiec – przyszli użytkownicy Domu Strażaka wzięli na siebie aż 52% kosztów budowy.
W roku 1986 w garażu Domu Strażaka stanął nowoczesny wóz bojowy star-200, służący ochotnikom do dziś. Podczas obchodów 75-lecia powstania OSP, zorganizowanej 31 maja 1987r. jednostka otrzymała sztandar. Po przeniesieniu siedziby Komendy Rejonowej Państwowej Straży Pożarnej do obiektu po dawnej jednostce straży w Stomilu, pojawił się pomysł likwidacji OSP, jednak zamysły roztropnego poszukiwacza pozornych oszczędności udało się w porę storpedować.
10 kwietnia 1997r. jednostce z Olchowiec udało się zakwalifikować do Krajowego Systemu Ratowniczo – Gaśniczego, co było szansą nie tylko rozwoju dla ochotników, ale również formą uznania stopnia ich zaawansowania organizacyjnego i umiejętności fachowych. 7 maja 2000r. przed frontową fasadą ulokowano kapliczkę z figurą św. Floriana, patrona strażaków. Przy okazji najbardziej zasłużeni otrzymali wysokie odznaczenia Związku Ochotniczych Straży Pożarnych RP: 3 złote, 4 srebrne i 9 brązowych Medali “Za Zasługi dla Pożarnictwa”.
W 2005r. radość z rzetelnej służby mieszała się ze smutkiem z utraty niezawodnych kolegów. W marcu zmarł wieloletni aktywny działacz jednostki Eugeniusz Sabat, pełniący w przeszłości m.in. przez trzy kadencje funkcje skarbnika – w grudniu natomiast na wieczną służbę odszedł Michał Wojciechowski, najdłużej w dziejach piastujący stanowisko naczelnika (36lat). Jako jedyny w historii jednostki był kawalerem najwyższego wtedy odznaczenia korporacyjnego: Złotego Znaku Związku OSP RP.
Trzy lata później, dzięki poparciu burmistrza Wojciecha Blecharczyka i radnych Rady Miasta z miejskiego budżetu wymieniono jedne drzwi garażowe – drugie wymieniono w 2009r, kiedy zasoby sprzętowe jednostki wzbogaciły się o nowoczesną motopompę tohatsu. W 2007r. nabyto agregat prądotwórczy z osprzętem, a w 2008 specjalną torbę R1, radiostację nasobną i aparat ochrony dróg oddechowych. W 2010r. dzięki dofinansowaniu z funduszów Unii Europejskiej oraz przy materialnym wsparciu sanockiego samorządu, jednostka otrzymała nowoczesny, bogato wyposażony wóz bojowy Mercedesem Atego, ze zbiornikiem wody, autopompą i działkiem szybkiego natarcia, a także sprzętem do ratownictwa technicznego oraz medycznego.
Wszystkie lata służby w OSP dla strażaków znaczone są nieprzerwaną i niestrudzoną służbą: gaszeniem pożarów, pomaganiem ofiarom powodzi i podtopień, likwidowaniem skutków wypadków drogowych i udziałem w niezliczonych akcjach, rejestrowanych w statystykach pod hasłem “inne zdarzenia”.
Ciekawą akcją, w jakiej OSP brała udział w latach 60., była interwencja na budowie zapory w Solinie. Typowo gaśniczą interwencją Ochotników, o której było głośno był dzień 2 lipca 1994r., kiedy w parku etnograficznym Muzeum Budownictwa Ludowego wybuchł pożar, trawiący 13 bezcennych obiektów i 1384 eksponaty, pierwszą jednostkę OSP, jaka dotarła na miejsce akcji, była właśnie OSP Olchowce. Druhowie dojechali do skansenu drogą przez teren koszar i Sosenki, dzięki czemu rozwijając akcję po przeciwległej stronie, niż były zgrupowane główne siły Jednostki PSP, druhowie pomogli w opanowaniu niezwykle groźnej sytuacji. Akcją, która również zapadła ludziom w pamięć, było gaszenie w Niedzielę Wielkanocną w kwietniu 2003r. rozległego pożaru rozciągającego się od ul. Wyspiańskiego po Gajową (tzw. czołgowiska). Podczas 2,5-godzinnej interwencji powstrzymano ogień suchych traw, zagrażający skansenowi i lasowi. OSP z Olchowiec straciła wtedy dwa węże.
Obecnie w szeregach OSP Olchowce jest ok. 40 członków, posiadających uprawnienia do udziału w akcjach (badania lekarskie, ubezpieczenie, kurs podstawowy OSP). Ponadto wśród czynnych członków znajdują się strażacy z różnymi kursami specjalistycznymi, m.in. kurs kwalifikowanej pierwszej pomocy, kurs ratownika technicznego, kurs pilarza, kurs ratownictwa wysokościowego, kurs ratownika wodnego, kurs płetwonurków, kurs dowódców oraz uprawnienia na obsługę zwyżki i podnośnika typu HDS.
Informacje oraz zdjęcia OSP.
