Kraj
Coraz więcej budynków jednorodzinnych oraz budynków przemysłowych posiada zamontowane ogniwa fotowoltaiczne, które sprawiają utrudnienia w działaniach ratowniczo-gaśniczych jednostek straży pożarnych. Z tego względu, przedstawiamy kilka aspektów, na które należy zwrócić uwagę podczas działań oraz kilka metod działań, szczególnie w przypadku pożaru.
Aspekty techniczne ogniw fotowoltaicznych.
Ogniwa fotowoltaiczne, które są częścią modułu fotowoltaicznego, generują prąd DC (prąd stały) niezależnie od miejskiej sieci energetycznej. Teraźniejsze ogniwa fotowoltaiczne są w stanie wytworzyć do 1500 V prądu stałego i 12 A.
Za pomocą zainstalowanej w instalacji przetwornicy DC/AC uzyskujemy napięcie 230V/400V prądu zmiennego i wiele Amper.
Ogniwa fotowoltaiczne, aby wygenerować prąd nie potrzebują dużej ilości światła; nawet porą zimową lub przez oświetlenie z masztów pojazdów pożarniczych, ogniwa są w stanie wytworzyć napięcia niebezpieczne.
Znak – oznaczenie obiektu z instalacją fotowoltaiczną w dokumentacji przeciwpożarowej | Znak – oznaczenie odłącznika prądu z instalacji PV. Po odłączeniu, za odłącznikiem brak napięcia elektrycznego. |
Zagrożenia i utrudnienia ze strony ogniw i modułów fotowoltaicznych.
– wysokie napięcia; w szczególności po stronie ogniw
– możliwość wystąpienia łuku elektrycznego ze względu na duże napięcia
– niebezpieczeństwa wiszących lub/i nieizolowanych kabli
– utrudniony dostęp do pokrycia dachu
– niebezpieczeństwo odpadających części konstrukcji lub całych modułów
– niebezpieczeństwo wystąpienia toksycznych dymów podczas pożaru
– dodatkowy nacisk na konstrukcje dachu; ok. 11 – 15 kg/m2
Czy można dezaktywować ogniwa?
Wiele prób prowadzonych od kilku lat na świecie, przez straże pożarne i niezależne instytucje wykazało, że deaktywacja dużych instalacji fotowoltaicznych jest przez straż pożarną generalnie niemożliwa. Deaktywowanie małych instalacji składających się z 8-12 modułów jest możliwe poprzez zakrycie ich plandekami lub specjalnymi środkami chemicznymi.
Ogólne postępowanie.
– współdziałać z użytkownikiem, właścicielem obiektu
– korzystać z planu instalacji ogniw
– wyłączyć obwód tylko za pomocą wskazanych i przeznaczonych do tego celu wyłączników
– wyłączyć główne bezpieczniki i wyłącznik prądu
– w miarę możliwości stosować środki izolujące przed prądem (rękawice gumowe itp.)
– działania gaśnicze z wykorzystaniem S.O.D.O.
– w miarę możliwości nie zbliżać się do ogniw
– nie wyciągać wtyczek
Działania gaśnicze w obrębie ogniw fotowoltaicznych.
Powstały w obrębie ogniw fotowoltaicznych pożar lub pożar bezpośredni ogniw sprawia strażakom największe trudności ze względu na strach związany z ryzykiem porażenia prądem. Prowadząc działania gaśnicze, zgodnie z rozporządzeniem BHP dla strażaków PSP (dotyczy także OSP), przyjmujemy, że instalacja lub ogniwa są pod napięciem.
Możliwe jest również podjęcie działań gaśniczych z użyciem różnych środków gaśniczych, jednak bardzo ważne jest, aby zachować odpowiednie odległości od ogniw w zależności od zastosowanego środka gaśniczego. Bezpieczne odległości w zależności od środka i ciśnień roboczych zostały m.in. opisane w normie VDE 0132:2018, na której można oprzeć nasze działania.