Czy zastanawialiście się kiedyś – jak to jest? Gdy stoisz na baczność w szeregu, wyciągasz 2 palce w górę i masz świadomość, że twoje gardło zaraz wygłosi najważniejsze słowa twojego życia? „Ja, obywatel Rzeczypospolitej Polskiej, świadom podejmowanych obowiązków strażaka…” – to radość na floriańskie uszy, to prawdziwa duma polskiego strażaka! Jak to więc jest? Jak wygląda i na czym się opiera? Zapraszamy do publikacji!
LITERA PRAWA
Na wstępie należy zaznaczyć fakt, iż ślubowanie to precyzyjnie określona forma ceremonii każdego funkcjonariusza Państwowej Straży Pożarnej. Swoją moc prawną opiera na rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dn. 19 września 2001r. w sprawie ceremoniału składania ślubowania przez strażaków Państwowej Straży Pożarnej. Cofając się w przeszłość – litera prawa ustanawiała także formę ślubowania na mocy art. 3 dekretu z dn. 27 grudnia 1974r. o służbie funkcjonariuszy pożarnictwa i art. 30 ustawy o Państwowej Straży Pożarnej z 24 sierpnia 1991r. Różnice były widoczne m. in. w tekście roty wygłaszanej przez funkcjonariusza. Dziś rozporządzenie jasno i precyzyjnie określa m. in. terminy, przebieg ceremoniału dla strażaków (również służby kandydackiej) i tekst roty. Dla chętnych umieszczamy odnośnik do oryginalnego rozporządzenia na dole artykułu.
ZASADY
Nadrzędne są trzy – dotyczą one miejsca, ubioru i ludzi. Ślubowanie ma odbywać się w miejscach reprezentatywnych, z widocznym godłem Polski. Ustawa sugeruje także eksponowanie flagi państwowej podczas ceremoniału. Istotnym elementem jest obecność przełożonych strażaków składających przysięgę. Rozporządzenie przewiduje konkretne osoby mające obowiązek uczestnictwa w ślubowaniu oraz zezwala na obecność osób nam bliskich podczas całego wydarzenia. Oczywistym faktem jest ślubowanie strażaka w umundurowaniu galowym.
PRZEBIEG
Za rozpoczęcie ceremoniału przyjmuje się moment wejścia do sali osoby przyjmującej ślubowanie – czyli wyznaczonego przełożonego. Organizator ślubowania wydaje komendę „BACZNOŚĆ” i składa przyjmującemu meldunek. Po meldunku – przyjmujący ślubowanie zwraca się do ślubujących „CZOŁEM STRAŻACY”. Ślubujący odpowiadają „CZOŁEM PANIE (stopień przyjmującego)”. W tym momencie następuje ścisk serca wszystkich zebranych. Przyjmujący wygłasza przemówienie, a po nim organizator prosi wszystkich o powstanie. Słyszymy na sali „DO ŚLUBOWANIA”. Funkcjonariusze przyjmują postawę zasadniczą. Następuje odczytanie tekstu ślubowania, który jest powtarzany w każdej części głośno i wyraźnie przez strażaków. Na koniec organizator podaje komendę „PO ŚLUBOWANIU”. Odczytywane są stopnie, imiona i nazwiska nowych pożarników. Wyczytany strażak występuje i podpisuje akt ślubowania. Przyjmujący ślubowanie podpisuje akt ślubowania, podaje rękę strażakowi i głosi „Witamy w Państwowej Straży Pożarnej”. Oczekuje wówczas odpowiedzi „Ku chwale ojczyzny!”. Po wszystkim strażak wraca na swoje miejsce. W tym momencie w sektorze gości płyną łzy wzruszenia, kamery pracują ostatkiem tchu, a w powietrzu czuć wyraźną euforię wszystkich zebranych. Udziela się głosu zebranym gościom i na koniec dziękuje za przybycie.
Jeśli w formie pisanej wygląda to dla was pięknie, to co powiecie na przedstawienie ceremonii na video? Poniżej umieszczamy video, które faktycznie łapie za serce, a głowa krzyczy „tak bardzo chciałbym się tam znaleźć”. Polecamy obejrzeć!
KONTROWERSJE
Zdziwieni takim podpunktem? My trochę też, ale nie sposób przejść obojętnie wobec poruszanych kontrowersji w innych publikacjach. W 2014r. na łamach Przeglądu Pożarniczego dr Julia Bartczak przedstawia problem dyskusji na temat kodeksu zawodowego. Twierdzi, iż wg części społeczeństwa taki kodeks jest niepotrzebny i że wystarcza rota ślubowania. Sedno zwrócone jest na wiekowość nie zmienianej roty w świetle nieustannie zmieniającego się prawa. Ponadto można wysnuć wniosek, że duża podniosłość ślubowania w oparciu o aktualny tekst roty sprawia, że nie zwraca się uwagi na głoszony tekst. Problemem ma być także powszechność stosowania. „Zauważmy, że akt ślubowania jest w Polsce powszechnie stosowany. Właściwie do ślubowania może przystąpić każdy funkcjonariusz publiczny. Co więcej, ślubowanie składają członkowie ochotniczych straży pożarnych” (pisownia oryginalna). Więcej będzie można przeczytać w artykule, który również posiada swoją adnotację na dole tego naszego. Polecamy się zapoznać.
PRAKTYKA
A jak to wygląda w rzeczywistości? Ślubujemy dla prestiżu, dla sprawy, dla Polski, dla siebie? Ślubowanie jest czynnością regulowaną prawnie. Nie zmienia to jednak faktu, że to wielka duma i wielki zaszczyt dla adepta PSP. Stojąc na środku sali wzbudza podziw i pozytywną zazdrość rodziny, przyjaciół, rówieśników. Oficjalnie staje się pełnoprawnym bohaterem. Towarzyszą tej chwili wzruszenia, wielkie szczęście i podkreślana tyle razy duma. Jesteśmy przekonani, że każdy nasz czytelnik chciałby stanąć na baczność i powtarzać tekst roty – o ile już tego nie zrobił. Wydaje się nadawać ona sens życia i napędzać miłość do zawodu… wróć – do służby strażaka!
https://www.youtube.com/watch?v=6TTnwrAWV_k
LINKI:
- Artykuł dr Julii Bartczak, Przegląd Pożarniczy 2014: https://www.google.pl/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=1&cad=rja&uact=8&ved=0ahUKEwiynPaW7JvYAhXSa1AKHbgCBCIQFggnMAA&url=http%3A%2F%2Fwww.straz.gov.pl%2Fdownload%2F1398&usg=AOvVaw0MWhLrdIbSSrT3srEH3Ox0
- Rozporządzenie MSWiA ws ceremoniału składania ślubowania przez strażaka PSP: http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20011141227
Ilustracja: zrzut ekranu z załączonego materiału video