Kraj
POSTĘPOWANIE PODCZAS ZAGROŻENIA AWARIĄ W ELEKTROWNII JĄDROWEJ
Promieniowania nie widzimy, nie słyszymy i nie czujemy. Pamiętać należy o trzech podstawowych zasadach ochrony radiologicznej: im krótszy czas przebywania w pobliżu promieniowania, tym mniejsza dawka, im dalej od źródła promieniowania, tym bezpieczniej, osłona osłabia promieniowanie
W przypadku informacji o możliwości skażenia promieniotwórczego:
- Opuścić zagrożony teren i udać się do budynku. Poruszać się prostopadle do kierunku wiatru, chronić drogi oddechowe (maska ochronna, szal,a chusta). Unikać wzniecania kurzu, nie siadać i kłaść się na ziemi, nie wnosić śniegu do pomieszczeń, omijać kałuże wody. Podczas jazdy samochodem wyłączyć nawiew i klimatyzację, zamknąć okna i włączyć zamknięty obieg powietrza. W razie kontaktu z czynnikiem promieniotwórczym odzież wierzchnią i obuwie zostawić przed domem
- Po wystąpieniu awarii w elektrowni jądrowej najlepszym schronieniem jest przebywanie w pomieszczeniu. Bardzo ważnym elementem działań jest zamknięcie wszystkich okien i drzwi. Można dodatkowo uszczelnić za pomocą taśmy (waty, tkaniny) okna, drzwi, futryny, szpary, szczeliny, otwory kominowe, kratki wentylacyjne, miejsca w których przechodzą przewody wodociągowe, centralnego ogrzewania, kanalizacji. Dodatkowym rozwiązaniem jest przygotowanie prostej wentylacji np. w otworze nawiewnym umieścić prosty filtr wykonany z gazy.
- Żywność oraz wodę zabezpieczyć w opakowaniach pyłoszczelnych i wodoodpornych, które można szybko i dokładnie umyć. Należy również powstrzymać się od spożywania posiłków, palenia tytoniu i wykonywania wysiłku fizycznego. Nie zaleca się także spożywania owoców, warzyw, mleka krów i kóz oraz wody z niepewnych źródeł. Dla małych dzieci przygotować zapas mleka w proszku.
- Zwierzęta także muszą znajdować się w zamkniętych pomieszczeniach. Uszczelnić należy również budynki gospodarcze (stodoły, spichlerze, komórki) w celu ochrony plonów, bydła i trzody. Pamiętać o wykonaniu systemu wentylacyjnego. Przygotować zapas wody i paszy dla zwierząt.
- Przygotować się do ewakuacji w inne rejony kraju, która może zostać wdrożona po analizie sytuacji przez służby ratownicze. Takie postępowanie zminimalizuje wpływ opadu promieniotwórczego.
- Nie wolno nigdy spożywać różnych farmaceutyków na własną rękę. Takim przykładem jest płyn Lugola (roztwór jodu w jodku potasu). Mechanizm działania polega na wysyceniu tarczycy jodem i zablokowaniu możliwości pochłonięcia promieniotwórczych izotopów jodu. Przyjmowanie płunu Lugola „na zapas” lub gdy nie ma potwierdzonych informacji dotyczących składu pierwiastkowego opadu promieniotwórczego (przypomnę, że okres połowicznego ropzadku promieniotwórczego jodu-131 wynosi tylko 8 dni) może spowodować poważne powikłania związane z tarczycą (np. zapalenie, zaburzenia hormonalne) oraz objawy zatrucia jodem.
W każdym przypadku należy wykonywać zalecenia służb ratowniczych dotyczących ewakuacji, miejsc schronienia, postępowania.
- Zachować spokój
- Nie ufać plotkom
- Nie wpadać w panikę
- Uważnie i stale słuchać oficjalnych rządowych komunikatów (radiowych, telewizyjnych, internetowych) dotyczących postępowania
- WERYFIKOWAĆ INFORMACJE ABY UNIKNĄĆ FAKE NEWSÓW
Przygotować niezbędnik: woda (ok. 4 l na osobę), urządzenie lub tabletki do uzdatnia wody, apteczka, podstawowe lekarstwa, kuchenka gazowa z zapasem gazu, trwała żywność (konserwy, płatki śniadaniowe, zupy w proszku, kasza itp.), żywność liofilozowana, scyzoryk wielofunkcyjny, koc lub śpiwór, obuwie, przenośne radio wraz z bateriami zapasowymi, środki czystości i higieny, rękawice gumowe, duże torby plastikowe na śmieci, środki dezynfekujące, worek lub pojemnik wodoodporny, do którego można schować wartościowe przedmioty, zapasowe klucze do domu i samochodu, sprzęt gaśnicy (gaśnica pianowa lub wodna – w pomieszczeniach zamkniętych nie używać gaśnic z dwutlenkiem węgla, koc, piasek, łopata), oświetlenie zastępcze (bateryjne lub akumulatorowe, lampy naftowe i świece zużywają tlen i zanieczyszczają powietrze).
Zaleca się opracowanie planu komunikowania się na wypadek zagrożenia oraz sposobu powrotu do domu członków rodziny, jeżeli w czasie wystąpienia zagrożenia są rozdzielni. Można poprosić krewnych lub znajomych, mieszkających w innych miejscowościach, aby służyli jako miejsce kontaktu dla członków rodziny.
Jak nasłuchiwać komunikatów?
Stałe nasłuchiwanie oficjalnych rządowych komunikatów (radiowych, telewizyjnych, internetowych) dotyczących postępowania, musimy prowadzić za pomocą możliwych dostępnych urządzeń elektronicznych. Jednym z nich są nasze telefony komórkowe oraz m.in. laptopy, za pomocą których możemy śledzić oficjalne rządowe strony. Jednak pojemność baterii tych urządzeń jest ograniczona, dlatego w szczególności pisząc o telefonach komórkowych, należy również posiadać powerbanki, które w przypadku awarii lub wyłączenia zasilania w naszym schronieniu, pozwolą na wydłużone korzystanie z urządzenia. Pamiętajmy także, aby sporadycznie tylko wykorzystywać telefony i laptopy w przypadku zasilania tylko z baterii, aby starczyła ona jak najdłużej.Telefony komórkowe mogą służyć, także do kontaktu z innymi osobami i instytucjami w celu weryfikacji otrzymywanych np. smsowo informacji.
Innym urządzeniem, które w chwilach zagrożenia promieniowaniem warto posiadać to radio. Zwykłe, prozaiczne radio, umożliwiające odbiór fal krótkich i długich. Podobnie jak w przypadku opisanych wcześniej urządzeń, powinniśmy posiadać zapasowe zasilanie dla naszego radioodbiornika, którym będą m.in. baterie. Dobrym pomysłem jest również posiadanie radia posiadającego małą prądnicę, napędzaną siłą naszych rąk, która umożliwi jego zasilanie bez dodatkowych baterii.
W przypadku korzystania z każdego wymienionego urządzenia, ze względu na promieniowanie, mogą występować zakłócenia w odbiorze.
Pamiętajcie, że wszystkie informacje, które do nas dotrą, starajmy się WERYFIKOWAĆ, ABY UNIKNĄĆ FAKE NEWSÓW, które mogą być celowo rozpowszechniane, żeby spowodować u nas w ostateczności uszczerbek na zdrowiu lub śmierć.
Apteczka na czas kryzysu; przykładowe wyposażenie:
Gazy
Bandaże elastyczne
Plastry
Najpotrzebniejsze leki przyjmowane przez nas lub bliskich
Staza (opaska uciskowa)
Opatrunki indywidualne
Chusta trójkątna
Plastry typu Steri Strip
Hydrożele w tubie
Folia Strech
Nożyczki
Rękawiczki
Folie ratownicze
Opracowanie:
Materiał we współpracy z CBRN MED (https://www.facebook.com/CBRNMED)
Waldemar Pruss, redaktor naczelny,
funkcjonariusz PSP w stanie spoczynku
kwalifikacja zawodowa z bezpieczeństwa narodowego
