Wypadek lotniczy, usterka i awaryjne lądowanie samolotu z pasażerami na pokładzie – to tylko przykłady groźnych incydentów, do których może dojść w ruchu lotniczym. Nasza redakcja przygotowała artykuł na temat procedur i postępowania Państwowej Straży Pożarnej w przypadku takich zdarzeń.
Kto odpowiada za bezpieczeństwo na lotnisku?
Podstawowym aktem prawnym określającym odpowiedzialność zapewnienia bezpieczeństwa na terenie portu lotniczego jest ustawa z dnia 3 lipca 2002 r. o prawie lotniczym. Artykuł 84. Ww. ustawy „mówi”, że zarządzający lotniskiem jest obowiązany zorganizować i utrzymać system ratownictwa i ochrony przeciwpożarowej. Do zadań zarządcy należy także opracowanie planu działania w sytuacjach zagrożenia (w skrócie: PDSZ), który musi być uzgodniony z właściwym terenowo komendantem wojewódzkim Państwowej Straży Pożarnej. Odpowiedzialność związana z zapewnieniem bezpieczeństwa portu lotniczego narzuca też obowiązek sformowania i zapewnienia funkcjonowania lotniskowej służby ratowniczo-gaśniczej (LSRG). Zgodnie z art. 84, ustawy o prawie lotniczym, plan działania w sytuacjach zagrożenia określa między innymi zasady koordynacji działań służb ratunkowych. Na podstawie art. 85 ww. ustawy wydane zostało rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Wodnej z dnia 4 kwietnia 2013 roku. Dotyczy ono przygotowania lotnisk i LSRG do sytuacji zagrożenia.Rozporządzenie szczegółowo reguluje kwestie związane z działalnością lotniskowej służby ratowniczo-gaśniczej w tym aspektami dotyczącymi wyszkolenia funkcjonariuszy LSRG i wyposażenia w sprzęt ratowniczo-gaśniczy zgodny z wymaganiami zawartymi w rozporządzeniu. W związku z możliwością wystąpienia sytuacji zagrożenia w tym wypadku lotniczego, uszkodzenia lub awarii technicznej statku powietrznego lub uzasadnionego podejrzenia, że w rejonie operacyjnym lotniska wystąpiło niebezpieczeństwo zarządca jest zobligowany opracować procedury, które umożliwiają ogłoszenie odpowiednio: fazy niebezpieczeństwa, fazy alarmu i fazy niepewności. Zgodnie z §21 rozporządzenia MTBiGM w PDSZ wskazane są podmioty odpowiedzialne za kierowanie interwencją w poszczególnych stanach zagrożenia, zasady przekazywania kierowania interwencją oraz zakres obowiązków, zadań i uprawnień personelu uczestniczącego w zdarzeniu.
Współpraca służb ratowniczych w Porcie Lotniczym im. Fryderyka Chopina w Warszawie
Kierowanie działaniami ratowniczo-gaśniczymi na terenie portu lotniczego realizowane jest przez LSRG, a Państwowa Straż Pożarna jest jedynie służbą wspomagającą działania lotniskowej służby ratowniczo-gaśniczej. W celu skrócenia czasu dysponowania i zapewnienia jednolitego, optymalnego schematu działań w sytuacjach kryzysowych stworzone zostały plany dysponowania sił i środków I-wszego rzutu z Jednostek Ratowniczo-Gaśniczych PSP. Plany opracowane przez lokalne KW PSP są dedykowane pod dany port lotniczy na terenie kraju w przypadku wypadku lotniczego, awaryjnego lądowania statków powietrznych lub innych zdarzeń. Na przykładzie województwa mazowieckiego zestawienie sił i środków dla lotniska im. Fryderyka Chopina w Warszawie oparte jest na porozumieniu Mazowieckiego Komendanta Wojewódzkiego PSP z naczelnym dyrektorem przedsiębiorstwa państwowego portu lotniczego w zakresie współdziałania jednostek Państwowej Straży Pożarnej z woj. mazowieckiego w przypadku zdarzeń w ruchu lotniczym.
W przypadkach określonych w ww. Porozumieniu, Miejskie Stanowisko Kierowania PSP w Warszawie dysponuje do określonego punktu przyjęcia sił i środków wytypowane zastępy z podległych JRG. Zastępy mają za zadanie zapewnić m.in.: określone parametry ilości środków gaśniczych oraz wydajności ich podawania przez stanowiska gaśnicze. Państwowa Straż Pożarna zobowiązała się uruchomić w I rzucie siły i środki własne o parametrach zapewniających ilości środków gaśniczych wymagane według kategorii portu lotniczego, które są klasyfikowane zgodnie z rozporządzeniem MTBiGM. Ponadto PSP zobligowała się do dysponowania dodatkowych sił realizujących m.in.: zadania z zakresu ratownictwa medycznego – Kwalifikowanej Pierwszej Pomocy. W przypadku ewentualnej potrzeby dysponowania kolejnych sił i środków decyduje kierujący działaniami ratowniczymi (KDR) przy wsparciu sztabu akcji ratowniczej. Każdorazowo w przypadku powołania takiego sztabu przez dowodzącego z ramienia LSRG funkcjonariusze Państwowej Straży Pożarnej wchodzą w skład sztabu i biorą udział w procesie decyzyjnym dot. dysponowania SiŚ i sposobie ich wykorzystania w prowadzeniu działań ratowniczo-gaśniczych. W roku trwania działań związanych z awaryjnym lądowaniem statku powietrznego, wypadku lotniczego lub innych incydentów w ruchu lotniczym zarówno Stanowisko Kierowania Komendy Wojewódzkiej i Komendy Miejskiej PSP w Warszawie pozostają w stałej łączności z dowodzącym (KDR) oraz personelem kontroli lotniska w celu pozyskiwania bieżących informacji o sytuacji na miejscu zdarzenia. Informacje te i wgląd na bieżącą sytuacje umożliwia planowanie dysponowania dodatkowych sił i środków. Szczegółowe dane procedur postępowania i rozwiązań związanych z organizowaniem działań ratowniczo-gaśniczych wypracowanych przez zarządzających lotniskiem i PSP są poufne i nie ma możliwości ich udostępnienia.
Tekst: Kamil Czereba / Strażacki.pl
Materiał zdjęciowy: Gdańsk112
